Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022’ye ait Yoksulluk ve Hayat Şartları İstatistiklerini açıkladı. Bir evvelki takvim yılı olan 2021 yılını referans alan istatistiklere nazaran, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran, yoksulluk oranı 2022 yılında birebir seviyede kalarak yüzde 14,4 oldu. Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk hududuna nazaran hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,3 puan artarak yüzde 21,6 olarak gerçekleşti.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran, yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,9 puanlık azalış ile yüzde 7,6 olarak gerçekleşti.
Medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran hesaplanan yoksulluk oranı ise bir evvelki yıla nazaran 0,6 puanlık artış ile yüzde 29,3 oldu.
EN DÜŞÜK TEK KİŞİLİK HANELERDE
Hanehalkı tipine nazaran muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; tek kişilik hanehalklarında yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 1 puan artarak yüzde 7,5, çekirdek aile bulunmayan birden fazla bireyden oluşan hanehalklarında ise 2,6 puan artarak yüzde 11,7 oldu.
En az bir çekirdek aile ve öbür bireylerden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı 1,1 puan artarak yüzde 19,6, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı ise 0,3 puan azalarak yüzde 13,9 oldu.
OKUR MÜELLİF OLMAYANLARIN YÜZDE 27,7’Sİ YOKSUL
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına nazaran; okur-yazar olmayan fertlerin yüzde 27,7’si, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 24,4’ü, lise altı eğitimlilerin yüzde 13,8’i, lise ve dengi okul mezunlarının ise yüzde 7,8’i fakir olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunları ise yüzde 2,6 ile en düşük yoksulluk oranına sahip küme oldu.
MADDİ VE TOPLUMSAL MAHRUMLUK ORANI YÜZDE 16.6 OLDU
Geçen yıllarda yayımlanan maddi mahrumluk tarifinin da Eurostat tarafından revize edilerek tarifin içine toplumsal mahrumluk kriterlerinin dahil edildiği belirtildi. Buna nazaran, maddi ve toplumsal mahrumluk oranı hesabında hane seviyesinde sorgulanan değişkenlerin; araba sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, konuttan uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, konutun ısınma gereksinimini karşılayabilme ve yeni eklenen mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumu olduğu belirtildi.
Geçen yıllarda maddi mahrumluk tarifine dahil olan çamaşır makinesi, renkli televizyon ve telefon sahipliği yeni tariften çıkarıldı.
Bu oran için fert seviyesinde yeni eklenen değişkenler ise; eskimiş giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir sefer tanıdıkları ile toplanabilme, fiyatlı boş vakit faaliyetlerine katılabilme, kendini yeterli hissetmek için bir ölçü para harcayabilme ve şahsî emelli kullanım için internet sahipliği olarak belirlendi. Üstte belirtilen on üç unsurun en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve toplumsal mahrumluk oranı; 2021 yılında yüzde 18,1 iken 2022 yılı anket sonuçlarında 1,5 puan azalarak yüzde 16,6 olarak kestirim edildi.
SÜREKLİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 14 OLDU
Dört yıllık panel bilgi kullanılarak hesaplanan daima yoksulluk oranı, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına nazaran son yılda ve tıpkı vakitte evvelki üç yıldan en az ikisinde de fakir olan fertleri kapsadığı belirtildi. Buna nazaran, 2022 yılı anket sonuçlarına nazaran daima yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,2 puan artarak yüzde 14 oldu.
GÖRELİ YOKSULLUK ORANI EN DÜŞÜK OLAN İLLER
İBBS 2. Seviye bölgelerinin her biri için muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’sine nazaran hesaplanan yoksulluk sonuna nazaran, gelire dayalı nispî yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; yüzde 15 ile TR62 (Adana, Mersin), yüzde 14,6 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) ve yüzde 14,3 ile TR31 (İzmir) oldu.
Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Seviye bölgeleri ise yüzde 3,7 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), yüzde 6,3 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) ve yüzde 7,5 ile TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) oldu.
FERTLERİN YÜZDE 32,6’SI YOKSULLUK RİSKİ ALTINDA KALDI
Göreli yoksulluk, maddi ve toplumsal mahrumluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden mahrum olma durumu olarak açıklanan yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanların oranı birinci defa bu yıl hesaplandı. 2022 yılı sonuçlarına nazaran fertlerin yüzde 32,6’sı yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş kümelerine nazaran incelendiğinde; 0-17 yaş kümesinde yüzde 42,7, 18-64 yaş kümesinde yüzde 30,2, 65+ yaş kümesinde ise yüzde 20,5 olarak varsayım edildi.
HANELERİN YÜZDE 59,6’SI BİR HAFTALIK TATİL MASRAFINI KARŞILAYAMIYOR
Geçen yıla nazaran konut alımı ve konut masrafları dışında borç yahut taksit ödemesi olanların oranı 4,3 puan azalarak yüzde 59,4 oldu. Nüfusun yüzde 6,2’sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 17,7’sine çok yük getirdi. Hanelerin yüzde 59,6’sı konuttan uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 41,5’i iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 31,1’i beklenmedik harcamaları, yüzde 20,4’ü konutun ısınma muhtaçlığını, yüzde 65,4’ü eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.
patronlardunyasi.com
