Vergi Kontrol Şurası bünyesinde oluşturulan risk tahlil merkezi, kayıt dışı faaliyette bulunabilecek kişi ve bölümleri topladığı bilgi, data ve istatistikleri inceleyerek tespit ederken, yapılan tahlillerle 22 bin 664 mükellef incelemeye sevk edildi.
Vergi Kontrol Konseyi Faaliyet Raporu’ndan derlenen bilgilere nazaran, kayıt dışı faaliyette bulunma riski taşıyan bölümler, ilgili kurumlarla iş birliği yapılmak ve her türlü bilgi, data ve istatistiği toplayarak oluşturulan Risk Tahlil Sistemi yoluyla tespit ediliyor.
Sistemde incelenecek mükelleflerin seçiminde risk odaklı ve objektif datalara dayalı formüller kullanılırken, mükelleflerin faaliyetleri kesimler prestijiyle tahlil edilip mukayeseler yapılıyor ve böylelikle risk alanları saptanıyor.
Risk Tahlil Sistemi aracılığıyla ihbar, görüş ve teklif raporları, araştırma geliştirme raporları, projeler, aksiyon planları, başka kamu kurumlardan gelen her türlü yazı ve yürütülen medya takip çalışmalarından kaynaklanan bilgiler dikkate alınarak mükellefler ile ilişkilendiriliyor, tahlil ediliyor ve incelemeye sevki sağlanıyor.
Bu çalışmayla 2018 yılında risk tahlil modeli, proje çalışmaları, görüş ve teklif raporları, öteki kurum ve kuruluşlardan gelen taleplerle yürütülen risk tahlil çalışmaları sonucunda sistem üzerinden toplam 22 bin 664 mükellef incelemeye sevk edildi. Yürütülen çalışmalarla, 4 bin 494 mükellef tahlillere tabi tutuldu. Tahlil çalışmalarında 28 bin 323 risk ögesi kıymetlendirilerek, inceleme çalışmalarında kullanılmak üzere raporlandı.
Önceki yıl yürütülen çalışmalarda ise sistem üzerinden 26 bin mükellef incelemeye sevk edilirken, yürütülen çalışmayla 10 bin 767 mükellef tahlillere tabi tutuldu. Tahlil çalışmalarında 61 bin 147 risk ögesi kıymetlendirilerek inceleme çalışmalarında kullanılmak üzere raporlandı.
Hazırlanan mükellef bilgi raporları da Bilgi İşletim Sistemi üzerinden elektronik ortamda misyonlu vergi müfettişine sunuluyor ve müfettişlerce mükellefe ait değerlendirmede bulunuluyor.
Muhasebecilere düzmece doküman takibi
Sistemin sağladığı tahliller sonucunda uydurma evrak düzenleme tertipleri ve yeniden bunlardan kaynaklı geçersiz fatura kullanma fiillerine yönelik özel bir çalışma grubu kuruldu.
Yapılan çalışmalarla, uydurma doküman düzenleme istikametinden yüksek riske sahip mükellefler belirlenirken, bu mükelleflerin beyannamelerini veren mali müşavirlerle görüşmeler yapılarak, farkındalık oluşturulması sağlandı.
Bir diğer çalışmayla da muhasebecilerin, geçersiz evrak düzenleme tertipleri içerisinde bulunma durumları araştırılırken, araştırma sonucunda sahteci mükelleflerin bir kısım muhasebecilerde ağırlaştığı görüldü. Sistemde yapılan tahlillerle, geçersiz doküman düzenleyicisi mükelleflerin hangi vilayetlerde ağır olduğu tespit edildi.
Bu kapsamda emniyetle görüşmeler yapılarak geçersiz fatura düzenleyicisi mükelleflerle, bunların fatura temin ettikleri öteki mükellefler ortasındaki fatura akışı, paydaşlık münasebetleri, muhasebecilik alakaları üzere bilgilerden hareketle bir tertip tespit edildi. Yapılan çalışmayla, geçersiz evrak tertibinde yer alan mükellefler partiler halinde incelemeye sevk edildi.
Vergi iadeleri ve akaryakıt kesimine özel modül
Vergi kaçakçılığı ile gayrette vergi iadelerine farklı bir değer verilirken, dataların takibi, iade tarafından riskli mükelleflerin ve haksız iade talep eden mükelleflerin tespit edilmesi, incelemeye sevk edilmesi ve inceleme sonuçlarının takip edilmesi maksadıyla Risk Tahlil Sistemi’nde özel bir modül geliştirilecek.
Akaryakıt bölümünde ortaya çıkması beklenen vergi kayıp ve kaçağını en aza indirmek maksadıyla da risk ögelerini belirlemek, belirlenen risk ögeleri ve elde edilen datalar ışığında tahliller yaparak riskli mükellefleri tespit etmek için de tekrar sistemde özel modül geliştirilmesi kararı alındı. Bu kapsamda, kontrol ve düzenleme sorumluluğuna sahip başka kamu kurum ve kuruluşları ile daldaki vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi için alınabilecek önlemler, bilgi paylaşımı ve uyum çalışmaları da başlatıldı.
Kaynak: AA
