Merkez Bankası’nın (TCMB), ‘liralaşma’ stratejisi kapsamında birinci düzenlemesi, 21 Aralık’ta Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasının devreye alınması oldu. Türkiye’de haneler 2018 sonrasında Türk Lirası paha kaybederken tartı dolar olmak üzere yabancı paralara koştular.
Sözcü’den Hehtap Özcan Ertürk’ün haberine nazaran Hanehalkının yani gerçek bireylerin yabancı para mevduatları süratle artarken, KKM’nin devreye alınması ile bir müddetliğine durdu. TCMB bilgilerine nazaran, 2022 yılında yurt içi yerleşiklere ilişkin yabancı para mevduat hacminde 26.7 milyar dolara ulaşan bir çözülme görülüyor.
Ancak bu çözülmenin 12.4 milyar doları döviz ve altın fiyatlarındaki değişimden yani parite tesirinden kaynaklanıyor.
Dolayısıyla parite tesirinden arındırıldığında, yerlilerin döviz mevduat hacminde 2021 sonundan 30 Eylül’e kadar geçen 9 aylık müddette 14.2 milyar dolar düşüş hesaplanıyor.
Bu düşüş döviz mevduatın toplam mevduat içindeki hissesine da yansıyor. Sene başında yüzde 60.43 olan dolarizasyon oranı 30 Eylül prestijiyle yüzde 51.86’ya gerilemiş durumda.
84 MİLYAR DOLARI BULDU
Bu datalara dayanarak dolarizasyonunun durduğunu belirtmek mümkün görünmüyor. Çünkü bu süreçte KKM kapsamındaki mevduat büyüklüğünün 1.4 trilyon lirayı aştığı ve hesaplamalara nazaran kura endekslenen anapara ölçüsünün 84 milyar doları bulduğu göz önüne alındığında ‘liralaşma’nın daha fazla dolarlaşma getirdiği açıkça gözleniyor.
Döviz ve dövize endeksli olan kur muhafazalı hesaplarla birlikte dolarizasyon yüzde 72 ile tarihi tepe düzeylere ulaşmış durumda.
