Türkiye’de kur şokunun yaşandığı Aralık 2021 sonrası devreye alınan tedbirlerin önceliği döviz talebini kısıtlamaya yönelik oldu.
Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki gerileme ve artan döviz gereksiniminden da kaynaklanan bu kısıtlamalar düşük faiz siyasetiyle birlikte sürdürüldü. Sistem bilhassa şirketlerin döviz alımlarını güçleştirirken zarurî döviz satışı gerektiren uygulamaları da içeriyor. Fakat tüm bu tedbirlere karşın şirketlerin döviz muhtaçlığı sürüyor.
Peki şirketler bunu nasıl karşılayabiliyor?
Ekonomi gazetesinden Şebnem Turhan’a konuşan bankacılık kaynakları, Merkez Bankası’nın hayli sıkı takibinde olan döviz satışında hem saat kısıtlaması hem de ölçü sınırlaması uygulandığını bildirdi.
Bankacılık kesiminden bilgi veren bir kaynak, direkt döviz satışını yapan hazine kısımları yöneticilerinin şirketlerle süreci birebir yönettiğini söyledi.
Şirketler takipte
Şirketlerin döviz taleplerinin meblağlarının takip edildiğini belirten kaynak ‘gerçekten’ gereksinimi olana döviz satışının yapılmasının istendiğini vurgulayarak tüm bu takip işinin ise bankaların üzerinde olduğunu kaydetti. Tıpkı kaynak, döviz talep edenin mecbur ithalatı olması, borç ödeyecek olması üzere durumlarda döviz satışına müsaade verildiğini söyledi.
Döviz alım süreçlerinin ise Merkez Bankası’nın müsaadesiyle muhakkak saat aralığında yaptırıldığını söyleyen bankacılık bölümü kaynağı böylelikle süreç adedinin de azaltılmış olduğuna da işaret etti.
MB, saati ve ölçüsü belirliyor
Bir öbür bankacılık bölümü kaynağı da şirketlere öğlenden sonra döviz satışı olmadığını söyledi. 1 milyon dolar üzerindeki döviz taleplerinin bir gün evvelce Merkez Bankası’na iletildiğini söyleyen kaynak bankaların da şirketlere böylesi yüklü taleplerini bir gün evvelce bankaya iletmeleri gerektiği konusunda ihtarda bulunduğuna işaret etti.
Toplantılar öncesi kelamlı uyarı
Merkez Bankası’nın bilhassa de para siyaseti konseyi toplantıları öncesi ‘bugün ve yarın satış yok, piyasayı yükseltmeyin’ diye kelamlı ikazda bulunduğu da sav edildi. Kaynaklar, MB’nin şirketlerin bankalar tarafından ‘sorgulanmasını’ istediğini aktardı.
