Tüketici fiyatları (TÜFE) kasımda, aylık yüzde 2,88 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 85.51’den yüzde 84,39 düzeyine geriledi. Böylelikle enflasyonda Mayıs 2021’den beri birinci defa bir evvelki aya nazaran düşüş göstermiş oldu. Piyasalarda TÜFE’nin aylık yüzde 3 ve yıllık yüzde 84.54 artacağı kestirim ediliyordu.
TÜİK’in açıkladığı bilgilere nazaran, TÜFE’deki değişim bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 62,3 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 70,36 olarak gerçekleşti.
Bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran en az artış gösteren ana küme yüzde 35,87 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran artışın en yüksek olduğu ana küme ise yüzde 107,03 ile ulaştırma oldu.
Çekirdek enflasyon da yavaşladı
Aynı devirde çekirdek enflasyonda da yavaşlama kaydedildi. Yıllık çekirdek enflasyon kasım ayında yüzde 68,91 olarak açıklandı.
Enerji, besin ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün eserleri ve altın hariç TÜFE, aylık bazda yüzde 1.88 yükseliş kaydetti.
Ekimde yıllık çekirdek enflasyon yüzde 70,45 olarak gerçekleşmişti.
Üretici fiyatlarındaki artış yıllık yüzde 136
Yurt içi üretici fiyatları ise kasım ayında aylık yüzde 0,74, yıllık yüzde 136 artış gösterdi. Üretici fiyatları bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 98,20 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 128,94 artış gösterdi.
Üretici fiyatları ekim ayında yüzde 158 ile tepeyi görmüştü.
Öncü göstergeler doruktan gerilemişti
Geçen hafta İTO tarafından açıklanan İstanbul’un enflasyonu ise yıllık bazda 105,55 artış göstermişti. İstanbul’un enflasyonu ekim ayında yüzde 108.8 ile tepe yapmıştı. Aylık artış ise yüzde 3,10 olarak kaydedilmişti.
Diğer yandan kasım ayında TÜRK-İŞ araştırmasına nazaran açlık hududu 7 bin 785 TL, yoksulluk hududu ise 25 bin 365 TL’ye yükseldi.
TÜRK-İŞ’in araştırmasında besin kalemlerindeki artış ise aylık bazda yüzde 4,87, son 12 ayda ise yüzde 137,38 olmuştu.
Asgari fiyat için kritik veri
Bu hafta başlayacak taban fiyat görüşmeleri için kasım ayı enflasyon sayıları kritik kıymet taşıyor. Personel bölümünün temsilcisi TÜRK-İŞ, kasım ayı enflasyonu sayısının da ortalarında olduğu ekonomik göstergeleri kurula sunacak.
İşçi heyetinin kurula, TÜRK-İŞ’in Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırması’ndaki sayılar ve enflasyon verisinin yanında, fiyatlar üzerindeki gelir vergisi yüküyle ilgili taleplerini de sunması bekleniyor.
Yeni minimum fiyat için birinci toplantı 7 Aralık’ta yapılacak.
TÜRK-İŞ Lideri Ergun Atalay, geçen hafta yaptığı açıklamada, konfederasyonun açlık sonu olarak belirlediği 7 bin 785 TL’nin kırmızı çizgileri olduğunu açıklamıştı.
Önlem almayan iktidar baz tesirini bekliyordu
İktidar enflasyonla çaba etmek için tedbirler almak yerine baz tesirine sığınıyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Enflasyonla bir çabamız var, yılbaşından sonra enflasyonun da düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum” demişti.
Enflasyon, bir yılki evvelki istatistiklerle karşılaştırmayla belirleniyor. Buna baz tesiri deniyor. Örnek vermek gerekirse geçen yılki kur artışları sonucu aralıkta enflasyon aylık yüzde 13,6 olarak hesaplanmıştı. Bu aylık artış, endeksi 13,6 puan artırmış oldu. Bu sene aralıktaysa aylık enflasyonun yüzde 0,99 geldiğini varsayalım. Bu durumda geçen yılın aralık enflasyon oranı endeksten çıkacak yerine gelen yüzde 0,99’luk oran girecek ve 12 aylık enflasyon önemli oranda düşmüş olacak.
Enflasyon için tedbir almayan hükümet, işte bu baz tesirine sığınıyor. İktidar yetkilileri bu yüzden enflasyonun geçen sene aylık olarak yüksek geldiği aralık, ocak aylarını ‘düşüş’ için işaret ediyor.
Uzmanlar, seçimlere yaklaştıkça enflasyonda baz tesiriyle oluşacak düşüşün, iktidar tarafından güya fiyatlar gerilemiş üzere lanse edileceğini düşünüyor.
