Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin birinci kalkınma planı On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) çerçevesinde, çocuk adalet sistemi “onarıcı adalet” yaklaşımıyla yine yapılandırılacak.
2019-2023 periyodunu kapsayan On Birinci Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının akabinde TBMM’ye sunuldu.
Plan kapsamında, erken dönem çocuk bakım, eğitim ve gelişimine yönelik hizmetlerin sunumu ile erişilebilirliğinin artırılması ve niteliğinin yükseltilmesi sağlanacak.
Doğum öncesinden başlamak üzere anne baba eğitimleri artırılacak. Anne babalara yönelik çocukların yaş ve gelişme düzeylerine uygun beslenme, büyüme, eğitim, oyun içerikli malzemeler geliştirilecek.
Erken çocukluk dönemi bakım ve eğitim hizmeti veren kurumlar açısından ortak bir düzenleme yapılacak. Bu kurumların açılmasına ve faaliyet göstermesine yönelik kriterler hizmet çeşitliliğine imkan tanıyacak şekilde belirlenecek.
Erken çocukluk dönemi bakım ve eğitim hizmeti veren kurumların sayıları artırılacak ve hizmet sunum modelleri çeşitlendirilecek, kontrolleri artırılacak.
Çocukların fizikî, toplumsal ve zihinsel gelişimlerini destekleyici kültürel, sanatsal, bilimsel, sportif faaliyetler özendirilecek, yaygınlaştırılacak ve erişilebilir hale getirilecek.
Gençlik merkezlerinin çocuklara da hizmet verebilmesi ve çocukların bu merkezlere erişimlerinin kolaylaştırılması için düzenlemeler yapılacak.
Çocuk İşçiliği ile Mücadele Üniteleri yaygınlaştırılacak
Erken çocukluk döneminden başlamak üzere çocukların eğitim hayatlarındaki yoksunlukları dikkate alınarak servis, eğitim gereci, beslenme üzere kişisel ihtiyaçlarını gidermeyi sağlayacak farklı ve esnek uygulamalar gerçekleştirilecek.
Mevcut dayanaklar de dikkate alınarak farklı alanlarda başarılı ve yetenekli olan lakin maddi imkansızlıkları nedeniyle bu alanlarda ilerleyemeyen çocuklara yönelik takviyeler hayata geçirilecek.
Kırsal bölgelerde yaşayan çocuklar için esirgeyici ve önleyici hizmetlere erişimi artırmaya, fırsat eşitliğini sağlamaya yönelik çalışmalar yapılacak.
Başta sokakta, ağır ve tehlikeli işlerde, aile işleri dışında ücret karşılığı, gezici ve geçici tarım işlerinde çalışanlar göz önünde bulundurularak çocuk işçiliği ile mücadele edilecek. Çocuk işçiliği ile mücadele alanında toplumsal bilinç geliştirilecek.
Çocuk İşçiliği ile Mücadele Üniteleri 81 vilayette yaygınlaştırılacak. Yerelde çocuk işçiliği ile mücadele alanında çalışan ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği ile uyumun geliştirilmesi daha aktif hale getirilecek.
Mevsimlik gezici tarımda çalışan ailelerin çocuklarının gelişimlerine katkı sağlayacak faaliyetler düzenli ve sürekli hale getirilecek, çocukların bu imkanlara erişimi artırılacak.
Çocuklara özgü uzlaştırma tarzları geliştirilecek
Çocuk adalet sistemi önleyici, onarıcı ve geliştirici düzenekler doğrultusunda risk takibini içeren bir yapıya kavuşturulacak.
Çocuk Muhafaza Kanunu’nda öngörülen çocuklara özgü önlemlerin uygulanması ve önlem kararlarının izlenmesine ilişkin düzeneklerin geliştirilmesi sağlanacak.
Çocuk adalet sistemi “onarıcı adalet” yaklaşımıyla tekrar yapılandırılacak.
Çocuklara özgü uzlaştırma adapları geliştirilecek, suça sürüklenen çocuklar yönünden kamu davasının açılmasının ertelenmesi modeli oluşturulacak. Birinci derece yargılama ile kanun yolu incelemelerinin öncelikli olarak yapılması sağlanacak.
Çocuklara özgü alternatif infaz adapları geliştirilecek. İsimli süreçte çocuklara özgü müdafaa düzenekleri güçlendirilecek, çocuk dostu mülakat yordamları desteklenecek ve adliyelerde isimli görüşme odalarının sayısı artırılacak.
Çocukların suça maruz kalmalarının önlenmesine yönelik olarak kurumların kapasitesi artırılacak.
Çocuk istismarının nedenleri araştırılacak
Korunmaya gereksinimi olan çocuklara yönelik aile odaklı hizmetlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması sağlanacak.
Çocuğa yönelik ihmal, istismar ve şiddeti önleyecek program ve uygulamalar geliştirilecek, risk altındaki çocuklara ve ailelerine yönelik hizmetler ile psiko-sosyal takviye programları yaygınlaştırılacak.
Çocuğa yönelik ihmal, istismar ve şiddetin nedenlerini içeren ve mevcut durumu tespit eden bilimsel araştırmalar yapılacak.
Erken çocukluk döneminden başlamak üzere çocuklara ihmal, istismar ve şiddet hususlarında farkındalık eğitimleri verilecek, çocukların yaşam hünerleri güçlendirilecek.
Çocuklarla çalışan profesyonellerin ihmal, istismar ve şiddeti tespit etme ve gerekli yönlendirmeyi yapma kapasitelerini artırmaya yönelik programlar düzenlenecektir.
Çocuk İzlem Merkezlerinin hukuksal altyapısı tamamlanacak ve sayıları artırılacak. Çocuk Muhafaza İlk Müdahale ve Değerlendirme Ünitelerinin güçlendirilmesi ve etkililiğinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
Adliyelerde çocuklara nitelikli dayanak sunan İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Müdürlükleri yaygınlaştırılacak.
Çocukların ve ebeveynlerin ihtiyaçları doğrultusunda psiko-sosyal dayanak hizmetleri yaygınlaştırılacak, riskli ve a-tipik gelişim gösteren çocuklara uygun gelişimsel müdahaleler, izlenme ve yönlendirmeler yapılacak, çocuklar ortasında sağlık, toplumsal medya ve hukuk okur-yazarlığı artırılacak.
Okullarda ve toplumsal hizmet merkezlerinde sağlık, beslenme, hukuk, toplumsal medya okuryazarlığı maharetlerini güçlendirecek program ve faaliyetler yürütülecek.
Çocukluk çağında obezitenin sonlandırılmasına, sağlıklı beslenmenin ve fizikî hareketliliğin artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek.
Çocukların, sağlıklı gelişimlerini olumsuz etkileyecek oyun ve dijital uygulamalar ile kitap, toplumsal medya üzere yayın içeriklerinden korunmasına yönelik önlemler alınacak.
Çocukların dijital risklerden, yazılı ve görsel medyanın zararlarından korunmasına yönelik çalışmalar artırılacak.
Kültürel yapıya uygun olarak yaş ve içerik açısından kullanıcılar ile ebeveynler için bilgilendirici bağımsız oyun derecelendirme sistemi oluşturulacak. Çocuk dostu yayınlar desteklenecek.
Uluslararası yahut geçici müdafaa altında olan çocukların toplumla bütünleşmelerini ve akranlarıyla paydaşlıklar kurmalarını sağlamak üzere, yaşam hünerlerini ve kültürler ortası etkileşimi artıracak programlar sürdürülecek.
Uluslararası yahut geçici müdafaa altında olan çocuklara yönelik toplumsal ahenk programları yaygınlaştırılacak.
Çocukların bağımlılık yaratan davranış ve hususlardan korunmalarına yönelik önlemler alınacak, tedavi merkezlerinin nitelik ve niceliği artırılacak, toplumsal rehabilitasyon, ahenk hizmetleri geliştirilecek.
– Gençlerin toplumsal hayatta faal rol almaları desteklenecek
Gençleri okul-sınav-iş bulma döngüsünden çıkartan, fizikî, toplumsal ve bilişsel gelişimleri ile yenilikçi ve girişimci niteliklerini destekleyen kültürel, bilimsel, sportif faaliyetler özendirilecek, erişilebilir hale getirilecek.
Ders dışı vakitlerde gençlerin fizikî, toplumsal, sanatsal, sportif, bilişsel ve kültürel gelişimlerini destekleyici faaliyetlerin okullarda sunulmasına yönelik bir model geliştirilecek. Bu model içerisinde kurgulanan hizmetler okulların fiziki ve insan kaynağı kapasiteleri ile maddi imkanları geliştirilerek ilgili kurumlarca sunulacak.
Gençlerin toplumsal hayatta ve karar alma düzeneklerinde faal rol almaları desteklenecek.
Bağımlılık yapan unsurlarla faal mücadele edilecek, bu hususların kullanım durumunu tespit etmeye yönelik araştırma ve hizmetlere devam edilecek, toplumsal rehabilitasyon, ahenk hizmetleri geliştirilecek.
Bağımlılık yapan hususların ilgi çekici olmaktan çıkarılması, sigara ve alkol üzere hususların erişilebilirliğinin zorlaştırılmasına yönelik önlemler alınacak.
– Toplumsal Ahenk Ünitelerinin sayısı artırılacak
Sosyal Ahenk Ünitelerinin sayısı artırılacak, tedavi sonrası rehabilitasyon ile takip hizmetlerinin etkinleştirilmesi için ihtiyaç duyulan hukuksal düzenlemeler yapılacak ve bu hizmetler yaygınlaştırılacak.
Uluslararası yahut geçici muhafaza altında olan gençlere yönelik sportif, kültürel, eğitsel faaliyet ve programlar desteklenecek. Bu gençlere istihdama yönelik mesleksel yönlendirmeler yapılacak.
Başta eğitimde ve istihdamda olmayanlar olmak üzere gençler, KOSGEB ve İŞKUR’un mesleksel yönlendirme, girişimcilik ve meslek edindirme hizmetleri hakkında bilgilendirecek ve bu hizmetlere yönlendirecek.
Gençlerle çalışan kurumlar ile KOSGEB ve İŞKUR ortasındaki iş birlikleri artırılacak.
Kaynak: AA
