Bilim insanları, çok ısınan dünyamızın önümüzdeki birkaç yıl içinde birinci defa kıymetli bir sıcaklık hududunu aşacağını kestirim ediyor. Araştırmacılar, 2023- 2027 ortasında 1,5 derecelik global ısınma eşiğini geçme mümkünlüğünün %66 olduğunu söylüyor. Uzmanlara nazaran, 2023-2027 yani önümüzdeki 5 yıl, ölçülmüş en sıcak yıllar olacak.
Bu kritik bir düzey zira eşiğe ulaşmak, dünyanın, endüstrileşmeden kaynaklanan fosil yakıt emisyonlarının nitekim artmaya başladığı 19. yüzyılın ikinci yarısında olduğundan 1,5 derece daha sıcak olduğu manasına geliyor. Ve yalnızca bir yıl için bile sonu aşmak, ısınmanın hızlandığının ve yavaşlamadığını gösteriyor. Yani, ülkeler Paris İklim Anlaşması’yla, ortaya konulan gayelere ulaşamıyor.
NEDEN 1.5 DERECE?
1.5C sayısı, global iklim değişikliği müzakerelerinin sembolü. Ülkeler, 2015 Paris muahedesi kapsamında global sıcaklık artışlarını 1,5C ile sınırlamak için “çabaları sürdürme” konusunda anlaştı. 1.5C’nin üzerine çıkmak, daha uzun sıcak hava dalgaları, daha ağır fırtınalar ve orman yangınları üzere çok daha fazla hava olayı demek. Fakat önümüzdeki birkaç yıl içinde bu seviyeyi geçmek, Paris hududunun büsbütün aşıldığı manasına gelmiyor. Bilim insanları, emisyonları keskin bir formda azaltarak global ısınmayı sınırlamak için hala vakit olduğunu söylüyor.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 2023 İklim Değişikliği Sentez Raporu’na nazaran global sera gazı emisyonları, 2010-2019 ortasında hayat üslubu, tüketim alışkanlıkları ve bölgelerdeki üretimle daha evvel görülmemiş bir düzeyde artmaya devam etti.
İnsanların sebep olduğu iklim değişikliği, dünyanın birçok bölgesinde hava olaylarını ve iklim şartlarını olumsuz etkiledi. Bu durum, besin ve su güvenliği, sıhhat, iktisat ve toplum konusunda yaygın olumsuz tesirlere sebep oldu.
TARIMSAL BÜYÜME YAVAŞLADI
Deniz düzeyinin yükselmesi, sıcaklığın artması ve ekstrem iklim olayları sonucu kıyı ve sulak alanların neredeyse yüzde 50’si, geçen 100 yıl içinde yok oldu. İklim değişikliği, besin güvenliğini olumsuz etkilerken sıcaklığa, yağış sistemin değişmesine, kriyosferik elementlerinin azalıp yok olmasına, iklim aşırılıklarının yoğunluk ve sıklığının artmasına bağlı olarak su güvenliğini de etkiledi. Bu da Sürdürülebilir Kalkınma Gayelerine ulaşma teşebbüslerini aksattı. Rapora nazaran, ortalama ziraî üretim artmasına karşın iklim değişikliği, son 50 yılda global olarak ziraî üretimde büyümeyi yavaşlattı. Global ısınmanın şu anki düzeyi, kurak topraklarda artan su kıtlığından kaynaklanan ortalama riskle ilişkili. Dünyadaki nüfusun tahminen yarısı, iklime bağlı olarak yılın kimi devirlerinde önemli su kıtlığı yaşıyor. Hava olaylarındaki ve iklim aşırılıklarındaki artış milyonlarca insanın besin güvensizliği yaşamasına ve su güvenliğinin azalmasına neden oluyor.
ŞEHİRLERDE SIHHAT MESELELERİ ARTTI
Şehirlerde de iklim değişikliği, insan sıhhatinde, geçim ve temel altyapılarında olumsuz tesirlere sebebiyet veriyor. Sıcaklığın kentlerde yükselmesi, hava kirliliğini artırırken altyapıların da kısıtlı çalışmasına yol açıyor. Kent altyapısı, ulaşım, su, paklık ve güç sistemleri başta olmak üzere iklim değişikliği, ekonomik kayıplara ve hizmetlerin sekteye uğramasına sebep oluyor. İklim değişikliği, insanların fizikî ve zihinsel sıhhatini da olumsuz etkiliyor. İklim değişikliğiyle kontaklı olabilecek ekonomik tesirler, insanların ömürlerinin etkilenmesine ve sosyo-ekonomik tesirlere neden oluyor.
patronlardunyasi.com
