Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik petrol yaptırımlarının hafta başı itibariyle yürürlüğe girmesinin akabinde, Rusya’ya ilişkin petrol tankerlerinden oluşan “gölge filo”nun Türk boğazlarında sıkıştığı belirtildi.
Financial Times’ın haberine nazaran, Rusya’ya ilişkin onlarca petrol tankeri boğazlarda geçiş için sıra bekliyor. Haberde, boğazlarda oluşan tıkanıklığın Türkiye’nin tüm gemilerden “sigorta garantisi” istemesi nedeniyle meydana geldiği aktarıldı.
Türkiye’nin sigorta dokümanı talebi
FT’ye konuşan petrol sanayisi yöneticileri, Türkiye’nin Batı’nın Rusya’ya tavan fiyat yaptırımı atılımının akabinde, yeni sigorta dokümanı talep ettiğini bildirdiler. Ulaştırma Bakanlığı’nın bahis hakkındaki yorum talebine cevap vermediği belirtildi.
Bloomberg de, Avrupa Birliği’nin tavan fiyatla birlikte gelen yeni yaptırımları Rus petrolü taşıyan gemilerin sigorta sorunu ile müsabakasına neden olduğunu aktardı. Bloomberg tarafından görülen dokümanlara nazaran, sigorta mektubu olmayan ve Boğazlardan geçmek isteyen Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemiler bekletiliyor. Bu nedenle İstanbul Boğazı’nın kuzeyinde Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemilerin biriktiği söz edildi.
Türkiye’nin sigorta uygulamasının AB’nin 5 Aralık itibariyle yürürlüğe giren yaptırımlarına bir karşılık olarak nitelendirdi.
Petrol gemileri boğazda sıkıştı
Küresel petrol sevkiyatlarını izleyen gemi komitecileri ve Tanker Trackers’ın bilgilerine nazaran, Türkiye açıklarındaki Rus petrol tankerlerinin büyük bir kısmı Kazakistan menşeili. Kazakistan petrolü Rus limanlarına boru çizgisiyle ulaşıyor ve Batı yaptırımları tarafından gaye alınmıyor. Karadeniz’den gelen Rus petrol gemilerinin yanı sıra Kazakistan gemilerinin de uygulama nedeniyle beklediği kaydedildi. Ayrıyeten Rusya’nın çıkardığı petrolü Kazakistan’a göndereceği, Kazakistan’da işlenen petrolün de piyasaya sürüleceği sav edilmişti.
Boğazlardaki gemi trafiği ve sıkışıklık.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan bir yetkili, Türkiye’nin yeni siyasetinin Boğazlardan gemi geçişlerini aksatabileceğinin farkında olduklarını ve daha evvel Rus petrolüyle ilgili kaygıları Türk makamlarına ilettiklerini söz etti.
Rusya’nın yaptırımlara karşı kurduğu ‘gölge filo’
Financial Times daha evvel de Rusya’nın Batı’nın yaptırımlarına karşı 100’ün üzerinde tanker satın alarak “gölge filo” kurduğunu yazmıştı. Rusya’nın ham petrol sevkiyatı için olağanda yabancı ülkelere ilişkin tankerlere bel bağladığını fakat bu yıl direkt ve dolaylı olarak 100’ün üzerinde gemi satın aldığını öne sürüldü.
Filonun öncelikli rotaları ortasında Türkiye’nin de olduğu belirten FT, Avrupa’nın yaptırım uyguladığı Rus petrolünün daha büyük alıcıları haline gelen Hindistan, Çin ve Türkiye üzere ülkelere tedarik için gölge filonun kullanılacağı argüman etmişti.
“Rusya yaptırımları aşmak için gölge filo kuruyor” halinde yorumlayan petrol kesimi temsilcileri, Pazartesi günü itibariyle AB’nin uygulamaya başladığı Rusya’dan deniz yoluyla petrol ithalatı yasağının ve 60 dolarlık tavan fiyat uygulamasının da bu yolla aşılmak istendiğini belirtti.
Rusya ‘sevkiyata devam’ dedi
Rusya, Batı’nın Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasını yürürlüğe sokan ülkelere petrol sevkiyatını keseceğini açıklamıştı. Ayriyeten petrol tankerlerinin sigortaları, Batılı kurumlar tarafından iptal edilse dahi ihracatın devam edeceği söz edilmişti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasına karşılık verileceğini belirterek, “Bir karar hazırlanıyor. Rastgele bir tavan fiyatı tanımayacağımız açıktır” demişti.
Ayrıca bugün yapılan açıklamada, Rusya’nın petrol ambargosu ve tavan fiyat uygulaması öncesinde petrol üretiminde artış gözlemlendiği bildirildi.
