İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) İdare Konseyi Lideri Kazım Taycı ve İdare Heyeti Üyeleri’nin katıldığı toplantıda; 2022’de yapılan faaliyetler, 2023 maksatları ve yeni yol haritası paylaşıldı.
Navlun fiyatları, ekipman takviyesi ve finansal takviye ile 2023 yılında ihracatın 15 milyar dolarlık düzeye gelebileceğinin altını çizen İHBİR İdare Konseyi Lideri Kazım Taycı; fuarlar, satın alma heyetleri, yurt dışında yayınlanan Türk dizilerinde yerli eser tanıtımı, yaşanan mevzuatsal kahırlar ve sorunların tahlilleriyle ilgili adımlar atarak Türkiye’nin 100’üncü yılında ihracatta rekorlar kırabileceklerini belirtti. Kurun, uzun vakitten beri sabit olmasının ve TL maliyetlerindeki artışın önemli sorun teşkil ettiğini tabir eden Taycı, “Maliyetlerin kurtarılabilmesi için kurların enflasyon oranında artması gerekiyor.” dedi.
İHBİR’in organize ettiği fuarlar dahil olmak üzere; 2022 yılında 12 fuara katıldıklarını belirten İHBİR İdare Heyeti Lideri Kazım Taycı, “Bu fuarlarda en değerli farklılığımız, bizden evvelki periyotlara oranla asgarî iki katı üyemizle birlikte katıldık. 2022 yılının başında yaklaşık 7-8 kişilik bir üyeyle iştirak sağlanan Moskova Fuarı’na, bu yıl 40’ın üzerinde firmayla katılıyoruz. 5 Şubat 2023 prestijiyle başlayacak Prodexpo Moskova Fuarı, birebir vakitte 2023 yılının da birinci tertibi olma özelliğini taşıyor. Ayrıyeten, 20-24 Şubat ortasında Dubai’de Gulfood fuarına da İHBİR üyesi olan 60’tan fazla firmamızla iştirak sağlayacağız.” dedi.
İHBİR’İN İHRACATINDA YÜZDE 25,4 ARTIŞ
Geçen yılın birinci yarısında bilhassa lojistik ve tedarikte önemli ıstıraplar yaşandığını lisana getiren Taycı; İkinci yarı prestijiyle navlun fiyatları, çeşitli üretim, tedarik zorluklarının tesiriyle ihracatı azalan yakın coğrafyadaki birçok ülkenin istikametini Türkiye’ye çevirdiğini ve bunun da bir fırsat olduğunu belirtti.
Avantaj ve dezavantajın birlikte yaşandığı bir yılı geride bıraktıklarını kaydeden Taycı; Avrupa ülkeleri, Afrika, Orta Doğu ve ABD’ye olan ihracatta değerli artışların yaşandığını söz etti.
Taycı, 2021 yılının 9 milyar 140 milyon dolarlık ihracat ile tamamlandığını, 2022 yılında bu sayının yüzde 25,4 artışla 11,5 milyar dolara ulaştığını; İHBİR tarafında ise yüzde 22,4 oranında artış ile 3,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiğini söyledi.
TAHIL KORİDORU FIRSAT OLUŞTURDU
2022 yılının sıkıntı bir yıl olduğunu, pandemiyle başlayan global besin krizinin iki kritik tarım ülkesi olan Rusya-Ukrayna savaşıyla daha da derinleştiğini açıklayan Taycı; “Özellikle tedarik zincirlerindeki bozulma, maliyet artışları, global enflasyonun tesiriyle artan fiyatlar da dalı zora soktu. Türk hububat dalı, global kriz yaşanırken iç talebi karşılamakla birlikte ihracatta üst taraflı ivmesini 2022 yılı boyunca devam ettirdi. Sayın Cumhurbaşkanımızın ve diplomatlarımızın yapmış olduğu teşebbüslerle açılan Tahıl Koridoru sayesinde; Ukrayna’nın tahıl ve hububat eserlerinin dünyaya açılan köprüsü vaziyetinde çok değerli bir vazifeye, bir misyona girdik. Bu hem Türkiye ismine hem de dünyada insanlık ismine çok kıymetli bir işti. Türkiye burada dünyaya öncülük yaptı. 2022 yılı prestijiyle 15 milyon tonun üzerinde tahıl ve hububat eserleri, bu koridor üzerinden dünya pazarlarına arz edildi.” diye konuştu.
HUBUBAT VE BAKLİYATTAN 200 ÜLKEYE İHRACAT
Savaş nedeniyle güç fiyatlarında yaşanan artışlardan ötürü maliyetlerin denetiminde zorlandıklarını söz eden Taycı; “2022 yılında; bilhassa Avrupa Birliği ülkelerine nazaran üretim gücümüz, maliyetlerimizin biraz daha uygun olması ve kaliteli eserlerimiz sebebiyle dünya pazarlarında da tercih edilen bir ülke konumundaydık. Bunlar, bizim ihracattaki bu performansı göstermemizin en kıymetli sebepleri ortasında. Bununla birlikte; hayli proaktif bir çalışma izledik, birçok fuarlara katıldık, birçok ülkeden satın alma heyetlerini Türkiye’ye getirdik, sektörel ziyaretlerde bulunduk, kendi içimizde çalıştaylar düzenledik. Sıkıntılarımızın sorunlarımızın neler olduğunu tespit edip otoriteye bunları lisanımız döndüğünce anlatmaya çalıştık. Birlikte tahlil üretmeye çalıştık. Bir elimizde bavulumuz, öbür elimizde üretmekte olduğumuz eserlerin numuneleriyle dünyanın farklı farklı ülkelerini, karış karış gezdik. Ülke çeşitliliği en fazla olan birliklerden bir tanesiyiz. Şu anda yaklaşık 200 ülkeye etkin ihracat gerçekleştirmekteyiz.” dedi.
EN FAZLA İHRACAT IRAK’A YAPILDI
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri dalının en fazla ihracat yaptığı ülkelerin Irak, Suriye, Yemen; İHBİR’in ise en fazla ihracat yaptığı ülkelerin Irak, ABD, İngiltere ve İsrail olduğunu söyleyen İHBİR İdare Heyeti Lideri Taycı; ton satış sayılarının hem tüm bölümler ortasında hem de hububat kesimleri ortasında İstanbul İhracatçı Birlikleri’nin üstte olduğunu belirtti. Taycı, Türkiye geneli ihracat ünite fiyatının 1,36 dolar olduğunu, bunun yanında İHBİR’in ünite ihracat pahasının ise 1,80 dolar olduğu belirtti.
“CİROYU YÜZDE 20 YAPIYOR”
İHBİR’de cironun yüzde 80’lik hacmini, üye sayısının yüzde 20’lik kısmının gerçekleştirdiğini söyleyen Taycı, “Yüzde 20’lik dilimdeki firmalar epey büyük hacimli, kamuoyunun tanıdığı firmalar. Ancak yüzde 20’lik ciroyu oluşturan, yüzde 80’lik üyelerimiz içerisinde de çok mükemmel üretimleri olan ancak, yurt dışına tam olarak nasıl mal satacağını bilemeyen; ‘Nereden başlasam, ne yapsam?’ arayışları içerisinde olan, etrafımızdaki bir iki tane ülkeye ihracat gerçekleştirmiş, başka pazarlara nasıl açılacağını tam olarak bilemeyen birçok üyemiz var. İHBİR İdaresi olarak; bu üyelerimizi kendimize maksat belirledik. 2022 yılında bu KOBİ ölçeğindeki firmalara, mevcut devlet teşviklerini, fuar teşviklerini anlatarak, bunlardan faydalandırarak yurt dışında götürebildiğimiz kadar kıymetli fuarlara dahil ettik. 2023 yılında yeniden amacımız, bugüne kadar bu faaliyetlere hiç katılmamış asgarî 200 firmayı da bu aktivitelerin içerisine dahil etmek, onları yurt dışıyla tanıştırmak.” tabirlerini kullandı.
“BEKLENTİLER KARŞILANIRSA MAKSADA ULAŞILIR”
Dünya genelinde uzun müddetten beri bahsedilen bir resesyon olduğunu, buna karşın ihracat yaptıkları eserlerde genel dünya pazarlarında iştahın kesilmediğini tabir eden Taycı, “2022 yılında yaşamış olduğumuz kimi aksiliklerle da karşı karşıya kaldık. Örneğin; şu anda ham hususla ilgili rastgele bir meselemiz yok. Lojistik tarafında yaşanan problem tekrar olağana dönüştü. Otoriteden beklediğimiz finansa erişim, navlun fiyatları ve ekipman takviyesi de alabilirsek yüzde 30’luk bir büyümeyle 11,5 milyar dolarlık gerçekleşen sayılarımızı, 15 milyar dolar bandına çekebileceğimize inanıyoruz. Bununla da ilgili yeniden tekrar yurt içinde ve yurt dışında; üreticiyle dağıtıcı ve müşteriyi bir ortaya getirebileceğimiz bir sürü tertip planlıyoruz. Fuarlar, satın alma heyetleri, sektörel ziyaretler ve gibisi birçok aktivitemiz olacak.” dedi. Kurun, uzun vakitten beri sabit olmasının ve TL maliyetlerindeki artışın önemli sorun teşkil ettiğini söz eden Taycı, “Maliyetlerin kurtarılabilmesi için kurların enflasyon oranında artması gerekiyor.” dedi.
2023 YILI İÇİN BUĞDAY STOKU KÂFİ DÜZEYDE
Türkiye’de mevsimsel kuraklık yaşandığını ve rastgele bir eserin bu durumdan şimdilik ziyan görmediğini belirten İHBİR İdare Heyeti Lider Yardımcısı Şemsettin Memiş; “Arz noktasında rastgele bir problemimiz yok. TMO dahil olmak üzere, lisanslı depoculuk sistemimiz üretici ve tüccarlar dahil hububatta, tahılda ve bakliyat eserlerinde stoklarımızda gereğince eser var. Şu anda stoklarda toplam 20 milyon tonun üzerinde buğday stoku var. Aslında birinci olarak ekim ayında yapılan, buğday ekimiyle ilgili birinci muhtaçlık olan yağışlar makul bir ölçüde alındı. Münasebetiyle buğdayın muhtaçlığı olan yağış sağlandı. Lakin, alışılmış ki devamında eserin de gelişebilmesi için yağışa gereksinim var. Önümüzde şubat, mart, nisan ayları var. O vakte kadar da inşallah beklediğimiz yağmur ve kar yağar.” Tabirlerini kullandı.
FİYATLAR DÜŞMEYE BAŞLADI
Hububat ve bakliyat tarafında fiyatların şu an pek makul sevilerde olduğunu belirten Memiş, “Fiyat yükselişleri dünyada olduğu üzere Türkiye’de de durdu. Şu an artıştan çok, kısmi fiyat indirimlerine gidiliyor.
İndirimler yavaş yavaş piyasaya yansımaya başladı. Ramazan ayının da yaklaşmasıyla hem iç piyasada hem de ihracat tarafında hareketlilik bekliyoruz.
Arz düşüncesi ya da bir talep meşakkati şu anda kelam konusu değil.” değerlendirmesinde bulundu.
