Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Lideri Hakan Akdoğan, “Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Kasım ayı değişim oranları açıklandı. Buna nazaran iş yerleri için yıllık kira artışı yüzde 70,36 ile rekor düzeye ulaştı. Konutlar ise 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 akşamına kadar yenilenecek kira kontratlarında yüzde 25 oranında net bir artış oranı kelam konusu. Bilhassa de home ofislerde iş yeri olarak kullanılıyor ise onlarda da kira artışı iş yeri artışına tabii” dedi.
“YÜZDE 25’E UYULMUYOR”
Gayrimenkuldeki fiyat artışları nedeniyle birçok kentte konut sahipleri kiraları iki katına çıkardığını kaydeden Akdoğan, “Yüzde 25’lik artırım sonuna uyanların sayısı çok az. Lakin yapılan artışlara karşın yılbaşının yaklaşmasıyla konut sahiplerinden tekrardan artırım talepleri gelmeye başladı. Ancak artırımlar, kontratın yenilendiği ayda yılda bir sefer yapılır. Yılbaşında maaşlara gelecek artırımlar, nedeniyle artırım talep edilemez” diye konuştu.
“EVDEN ÇIKARAMAZ”
Ev sahibinin haklı bir nedeni olmadan kiracısının çıkaramayacağını aktaran Akdoğan, “Kiracının kirayı ödememesi, kontrat unsurlarına terslikte bulunması, meskenin müsaadesiz diğerine kiraya verilmesi ya da kontratta yazan hedef dışında kullanılması, konutta temelli bir tadilat, tamirat veyahut yıkım yapılacak olması üzere haklı sebepleri bulunuyorsa kiracı tahliye edilebilir. Lakin kiracı kirasını ödüyorsa, aidatlarını ödüyor, sorumluluklarını yerine getiriyorsa ve konutu de emeline nazaran kullanıyorsa o kiracı tahliye edilemez” tabirlerini kullandı.
“KİRA TESPİT DAVASI AÇABİLİR”
Akdoğan, kiracı ile konut sahibi ortasında yaşanan artırım sorunun davayla çözülebileceğini belirterek şunları söyledi:
“Kiralama üzerinden 5 yıl geçmişse ve kira bölge ortalamasının altında kalıyorsa mesken sahibi ‘kira tespit davası’ açıp, artırım talep edebilir. Bu noktada bölgedeki kira bedelleri incelenir ve kira tekrar belirlenir. Ancak bu durumda kiracının hakkını koruyan bir kira bedeli belirleniyor. Mahkeme ‘hakkaniyet indirimi’ yapıp yeni kiraya karar veriyor. Şayet kira mukavelesinin üzerinden 10 yıl geçmişse de ‘herhangi bir münasebet göstermeksizin’ meskenden çıkarma hakkı var lakin en az 3 ay evvelden yazılı bildirim yapılması gerekiyor.”
