Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) hükümete gönderdiği mektupta, “TCMB, 2023 yılında Liralaşma Stratejisi’ni tüm ögeleriyle bilgi odaklı ve tesir tahlillerine dayalı olarak kararlılıkla uygulamaya ve geliştirmeye devam edecektir” tabirlerine yer verildi.
Merkez Bankası, hükümet ismine Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye “Açık Mektup” gönderdi. 2022 yıl sonu enflasyonunun maksat aralığının üzerinde gerçekleştiği belirtilen mektupta, enflasyonun gayeden sapmasının nedenleri ile gayeye ulaşmak için alınan ve alınması gereken tedbirler yer aldı.
Mektupta, 2022’de TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kapsamlı bir gözden geçirme süreci yürütüldüğü belirtilerek, bankanın bütünleşik siyaset çerçevesi olan Liralaşma Stratejisi’nin atılacak adımlara dair tesir tahlillerine dayalı olarak oluşturulduğu vurgulandı.
Rezerv vurgusu
Uygulanan stratejinin, kalıcı fiyat istikrarı için iki ön şart olan finansal sistemde Türk lirasının tartısının yapısal olarak artırılması ve cari fazla kapasitesi oluşturulması açısından destekleyici tesirlerinin olduğu kaydedilen mektupta, şu tabirlere yer verildi:
“Çeşitlendirilmiş rezerv kaynaklarıyla güçlendirilen TCMB rezervleri, yüksek güç fiyatları ve finansal oynaklıklar nedeniyle global çapta yaşanılan büyük rezerv kayıplarına karşın artış göstermiştir. Ülke para takası mutabakatlarının aktifleştirilmiş kullanımı sayesinde lokal parayla ticaret yaygınlaşırken, döviz piyasalarının da uzun devirde daha istikrarlı bir yapıya kavuşması tarafında kıymetli gelişmeler gözlenmiştir. Aktif rezerv siyasetinin liralaşma adımlarıyla desteklenmesi sonucunda mevduattaki Türk lirası hissesinde güçlü bir artış eğilimi gerçekleşmiştir.”
Mektupta, gayeli kredi, likidite, karşılıklar ve teminat siyasetlerinin kredilerin büyüme suratı, kompozisyonunun ve iktisadi faaliyetle buluşması açısından değerli tesirleri olduğu bildirildi.
Rusya-Ukrayna savaşının sonrasında ani artış gösteren kredi büyümesinin denetim altına alındığı aktarılan mektupta, kredilerin kompozisyonunda ticari, KOBİ, yatırım ve ihracat kredilerinin hissesinin tarihi yüksek düzeylere ulaştığı belirtildi.
Mektupta, global iktisadi faaliyetteki zayıflama sürecinin getirdiği risklere karşı finansman maliyetlerinin uygunluğu yoluyla yatırım ve cari fazla kapasitesinin desteklenmesinin sağlandığı kaydedilerek, “Savaşın tesiriyle yükselen ticari kredi ve tahvil faizleri, alınan faal tedbirlerle değerli oranda gerilemiştir. Böylece nakdî transferin güçlendirilmesi sağlanmıştır. Tüm bunlar sonucunda, güç fiyatlarının tesirleri dışlandığında, 2022’de cari fazla kapasitesi geliştirilmiştir” değerlendirmesinde bulunuldu.
“Liralaşma devam edecek”
Uygulanan faal siyasetlerle kalıcı fiyat istikrarının önündeki yapısal meselelerin giderilmesi tarafında kıymetli kazanımlar elde edildiğine değinilen mektupta, şu tabirlere yer verildi:
“Buna ek olarak, kelam konusu siyasetlerin olumlu sonuçlarının görülmesi ve global güç fiyatlarının da görece istikrar kazanması ile birlikte yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda kademeli bir yavaşlama süreci başlamıştır. Aylık enflasyon oranlarındaki yavaşlama manşet ve çekirdek enflasyon, enflasyon yayılımı ve beklentileri ile ana eğilim göstergelerinin kıymetli oranlarda gerilemesine yol açmıştır. TCMB, 2023’te Liralaşma Stratejisi’ni tüm ögeleriyle data odaklı ve tesir tahlillerine dayalı olarak kararlılıkla uygulamaya ve geliştirmeye devam edecektir. Mevduatta liralaşma oranının yılın birinci yarısı prestijiyle yüzde 60’a çıkarılması ve yılın geri kalanında liralaşmadaki artış sürecinin devam etmesi hedeflenmektedir. Bankaların teminat, fonlama ve kredi kanallarını kullanım imkanları liralaşma maksatları doğrultusunda kalibre edilecektir. Türk lirası likidite idaresinde Açık Piyasa Süreçleri fonlama kanalının temel ögesi haline getirilerek, bu kanalla yapılan fonlamanın hissesi kademeli bir halde artırılacaktır. Kredilerin büyüme suratı ve kompozisyonunun 2023’te öngörülen enflasyon patikasıyla uyumlu olması sağlanacaktır. Kredilerin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazlayı artıran faaliyetleri destekleyecek biçimde kullanımını öngören gayeli kredi anlayışı güçlendirilerek uygulanacaktır. Rezerv kaynakları çeşitlendirilmeye ve TCMB rezervleri artırılmaya devam edilecektir. Siyaset çerçevesinin, döviz piyasalarında arz ve talebin sağlıklı ve istikrarlı bir istikrar içinde özgür piyasa şartlarında oluşumuna katkı sağlayacağı öngörülmektedir.”
Mektupta, TCMB’nin fiyat istikrarını kalıcı biçimde tesis etme amacı doğrultusunda geliştirdiği Liralaşma Stratejisi’ni kararlılıkla uygulamaya devam edeceği kaydedilerek, Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde oluşturulan yüksek eşgüdümün dayanağıyla tüketici fiyatları yıllık artış oranının Enflasyon Raporu öngörüleriyle uyumlu seviyeye gerilemesinin sağlanacağı bildirildi.
