Borsa İstanbul geçen yıl yüksek enflasyon ve düşük faiz siyaseti nedeniyle yatırım uzmanları tarafından bir nevi ‘alternatifsiz’ yatırım aracı olarak değerlendirildi.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran borsa geçen yılı rekorlarla kapatırken bu yıl birinci ay epey dalgalı ve sert düşüşlere sahne oldu. Borsada sert hareketler yaşanırken yeni halka arz olan paylarda ise üst istikametle daima tavan giden bir seyir oluştu.
Bu durumu yatırım uzmanları kaygı ile izlerken Sermaye Piyasası Kurulu’nun ise bu mevzuda adım atıp atmayacağı gündeme geldi. Borsa İstanbul ise sistemi daha uygun olduğu için bu ay üç halka arz payına önlem kararı aldı.
‘Tavan tavan’ giden halka arz payları SPK’ya yakın kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran izleme altında. Kaynaklar, her ne kadar borsa kadar süratli aksiyon alınamasa da SPK’nın olağandışı fiyat oluşumlarının art planında neler olup bittiğini tüm hareketlerin incelendiğini lisana getirdi.
Neden tavan tavan gidiyor
Pandemi ile birlikte hem halka arzlar çoğaldı hem de Borsa İstanbul yatırımcı akınına uğradı. Geçen hafta borsa yatırımcı sayısı 4 milyon sonunu aştı.
Özellikle halka arzlar ise yeni yatırımcıları çekme konusunda öne çıkıyor. Halka arzlarda o denli bir algı oluştu ki ‘kaç tavan gider’ sorusu neredeyse tüm halka arz yatırımcılarının ağzında. Lakin yatırım uzmanları bu durumu epeyce zahmetli buluyor.
Piyasa uzmanlarından edinilen bilgiye nazaran halka arzların aslında kendisi de bir dert. Üst üste bu kadar çok halka arz yapılmasını yanlışsız bulmayan piyasa oyuncuları sermaye piyasalarının bu kadar halka arzı karşılayacak derinlikte ve likiditede olmadığını lisana getirdi.
Halka arz dağılımlarının her ne kadar SPK son bir adım atmış olsa da yanlış olduğunu savunan piyasa oyuncuları ‘sözde’ kurumsal alımlarının ağır olduğunu ve pay sürece açılmasının akabinde da tahtayı üst sürdüklerini ileri sürdü.
Böylece halka arz paylarının tavan tavan gittiğini savunan piyasa oyuncuları burada bir yanlış olduğunu lakin bu yanlışı ispatlamanın ise mümkün olmadığını vurguladı. Piyasa oyuncuları birinci sorulması gereken sorunun ise “Halka arzlar neden tavan tavan gidiyor” olduğuna işaret etti.
Öte yandan bir öteki piyasa oyuncusu da halka arz olan paylarda uzun periyotlu hareketlere dikkat çekti. Birinci açılmasının akabinde 5-10 tavan yapan halka arz payının belirli bir devrin sonunda tarafını aşağıya çevirdiğine işaret eden piyasa uzmanı bu hareketlerin de araştırılması gerektiğini vurguladı.
SPK’nın devreye girmesini beklemeden aracı kurumların da yatırımcılara bu mevzuda ihtarlarda bulunması gerektiğini söyleyen piyasa uzmanı lakin halka arz paylarına yönelik bozulan algının piyasa dinamiklerinin sağlıklı işlemesi için bir an evvel düzeltilmesi gerektiğine işaret etti.
SPK gerisindeki yapıyı araştırıyor
Peki piyasanın bu ihtarlarına SPK ne diyor? SPK halka arz öncesinde şirketlerde epeyce ağır bir inceleme yapıyor. Fakat pay fi yatı konusunda SPK’nın bir yetkisi yok. Birebir vakitte SPK hareketler konusunda da çabucak aksiyon alamıyor zira bu hareketlerin gerisinde planlı toplu bir davranış olup olmadığını araştırması gerekiyor. Bu nedenle de SPK’nın cezaları ve ikazları daima geriden geliyor. SPK’ya yakın kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran Borsa İstanbul’un anında önlem alabilen düzenekleri kurumda bulunmuyor. Ve kağıtların hareketine ait de bir aksiyonu olamıyor.
Ancak halka arzlarda bir algı bozukluğu yaşandığını kaynakların verdiği bilgiye nazaran SPK da düşünüyor. Evvelki yıllarda rastlanmadığı halde halka arz sonrasında kaç tavan gideceğine ait yatırımcıların beklentilerinin olması bu algı bozukluğunun en değerli işaretini oluşturuyor.
SPK kaynaklarının verdiği bilgiye nazaran SPK tüm hareketleri takip ediyor. Fiyata bakmıyor fakat SPK bu hareketlerin ardında planlı bir şey var mı yok mu bu kadar tavan hareketi neden oluyor araştırıyor.
‘Kaç tavan gider’ algı bozukluğunun düzeltilmesi için de bir şeyler yapmak gerektiğini belirten SPK’ya yakın kaynaklar buna yönelik de çalışmaların sürdüğünü doğruladı.
Halka arzlara hala talep olduğunu bozulan algısıyla yatırımcıların ‘her gün tavan giden bir pay bulmalıyım’ fikriyle hareket ettiklerine dikkat çeken SPK’ya yakın kaynakları bu türlü bir gerçekliğin olmadığını lisana getirdi.
