Kimilerine nazaran en bıçak sırtı, bazılarına görey de en sert seçim süreçlerinden birini yaşıyor Türkiye. Kim ne derse desin, siyasi tarihimizde çok kıymetli bir virajda olduğumuz aşikar. Süreç kritik… Haliyle siyasi başkanların her kelamı, her adımı da öyle… O nedenle siyasetçiler büük bir titizlikle vaatlerini, telaffuzlarını dizayn etti. Her bir önder seçmene kendi üslubu ve formülüyle ulaşmayı tercih etti. İşte ön plana çıkan önderlerin vaatleri, telaffuzları ve seçim sürecinden akılda kalanlar…
RECEP TAYYİP ERDOĞAN: YERLİ VE ULUSAL LİDER
Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim müddetince, 21 yıllık iktidarının devamı için beklenildiği üzere istikrar vurgusu yaptı. Bu vurguyu altılı masanın kaos getireceği savı üzerinden güçlendirmeye çalıştı. Geçmişin koalisyon hükümetleri hafızasını canlı tutmaya çalıştı. Erdoğan’ın şu tabirleri uygun bir örnek: ‘’Türkiye iki başlılığa ağır bedeller ödedi. Muhalefet 6 başlı yürütme peşinde. Biz ülkemizi siyasi ve toplumsal kaostan çıkardık. Milletimizi vesayet cenderesinden kurtardık. Bunlar kendi vesayetlerini inşa etmeye çalışıyorlar.’’
Erdoğan istikrar vurgusunu FETÖ ve PKK üzere terör örgütleriyle uğraş bildirileriyle perçinlemeyi hedefledi. Gerek MİT’in hudut ötesinde, gerekse yurt içinde düzenlenen operasyonlarla terörün belinin kırıldığı iletisi sık sık verildi.
Erdoğan bu iletilerini Türk savunma sanayiindeki atılımlarla desteklemeye çalıştı. SİHA’lar, birinci insansız savaş uçağı Kızılelma, dünyanın en birinci SİHA gemisi TCG Anadolu, yerli üretim helikopter motoru üzere icraatlerle ‘kendi öz kaynaklarıyla yaratılan güçlü ordu’ bildirisi verildi.
Bu atılımların Z neslinin ilgisini de çekebilmesi için ‘Teknofest kuşağı’ söylemi oluşturuldu.
Ekonomik kriz, seçmen için bu seçimin kuşkusuz en kıymetli başlığı. Erdoğan, krizin kendi periyodunda patlak vermesine karşın, ‘krizi biz çözeriz’ bildirisiyle, topu göğsünde yumuşatmayı hedefledi. Bu noktada Erdoğan’ın bu hafta içerisinde Kırklareli’de sarf ettiği şu cümleleri hatırlatmakta yarar var: ‘’Ülkemizin demokrasi ve kalkınma ataklarını nasıl biz gerçekleştirdiysek bugün de milletimizin hangi sorunu varsa tekrar biz çözeriz. Kira problemini de, çarşı pazarda kimi eserlerde ortaya çıkan çok fiyat artışını da hal yoluna tekrar biz koyarız.’’
Krizi biz çözeriz sloganını destekleyen en kıymetli ögelerden biriyse, doğalgaz ve petrol keşifleri oldu. Tıpkı savunma sanayiinde olduğu üzere öz kaynaklarla güçlenen Türkiye argümanı, Karadeniz’de yapılan doğalgaz keşfi ve son açıklanan petrol ‘’müjdesi’’yle desteklendi. Seçimin çabucak öncesinde konutlara parasız doğalgaz verilmesi ve üzerinde SIFIR yazan faturaların hanelere ulaşması, değerli bir seçim yatırımıydı.
Erdoğan’ın seçim pankarlarında da sık sık yer alan Güçlü Türkiye vurgusu yalnızca sonlarımız içi için geçerli değil. Vurgunun aslında kıymetli bir kısmını, ‘’dünyada oyun kurucu başkan ve ülke’’ sloganı oluşturuyor. Erdoğan’ın bölgesel ve dünya meselerinde arabulucu rolü bilhassa Ukrayna kriziyle ön plana çıktı. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği sürecinde Türkiye’nin koyduğu şerh, Ankara’sız büyük siyasetin artık dizayn edilemediği konusunda Erdoğan’ın elini güçlendirdi.
KEMAL KILIÇDAROĞLU: GENÇLERİN DEMOKRAT DEDESİ
6’lı masanın adayı Kemal Kılıçdaroğlu, seçim kampanyasının büyük bir kısmını iktisat, demokrasi ve yolsuzluklara ayırdı. Haliyle, Erdoğan’ın istikrar vurgusunun tersine, ‘düzeni değiştirme’ vaat etti. Çabucak şu tabirlerini hatırlayalım:
“Düzeni değiştireceğiz, aksi halde siyaset yapmamızın bir manası yok. Bu seçim, bildiğimiz klasik bir seçim değil. Bu seçim, Türkiye’nin var olma-yok olma seçimidir. Demokrasi ya var olacak ya demokrasi yok olacak.”
Kılıçdaroğlu’nun seçim sürecinde tahminen de en çok zikrettiği tabir ‘’beşli çete’’ oldu. Yolsuzluk vurgusunu en büyük kamu ihalelerini alan 5 büyük şirket üzerinden yürüten Kılıçdaroğlu yolsuzluğa karşı ‘hakça düzen’ vaat etti.
Kılıçdaroğlu’nin bir öbür iddasıysa, Hazine’den 418 milyar dolar çalındığı oldu, CHP önderi bu parayı iade edeceği vaadini de sık sık yineledi: “İster beşli çete olun ister elli beşli çete olun; kim soyduysa, kim kul hakkı yediyse hepsinin hesabını soracağım ve o paraların tamamını getireceğim. Gidecekler beyefendiler Amerika’da Manhattan’da gökdelen yapacaklar, Muhammed Ali Clay’ın çiftliğini satın alacaklar, Londra’da villalar yapacaklar; Bay Kemal bunu seyredecek… Yerler mi? Yemezler. Hepsini son sentine kadar getireceğim. Ben sırtımı asla oraya dayamadım ki. Benim güvendiğim halk var. Namuslu insanları var”
Bu seçimlerde birinci defa oy kullanacak yaklaşık 5 milyon genç seçmen de- yani Z kuşağı- Kılıçdaroğlu’nun gaye kitlesi. ‘Gençlerin demokrat dedesi’ sloganıyla genç seçmene seslenen Kılıçdaroğlu, oyun konsollarından ÖTV almamadan, ucuza internete kadar pek çok vaadi sıraları. Tahminen de en değerli vaatlerinden biri şu oldu: “Gençler size o denli bir özgürlük alanı vereceğim ki, en rahat Bay Kemal’i eleştireceksiniz.”
Dış siyaset hususundaysa Kılıçdaroğlu’nun en sık vurgularından biri Suriyeli mültecilerin ülkelerine gönderilmesi ve Batı’yla yakınlaşma oldu. Kılıçdaroğlu’nun BBC’ye verdiği röportajda sarf ettiği şu kelamlar dikkat cazip: ‘’Kremlin’le değil Batı’yla bağlantılar öncelikli hale gelecek. Uygar dünyanın bir modülü olmak istiyoruz. Özgür bir medya ve tam bağımsız bir yargı istiyoruz. Erdoğan bu türlü düşünmüyor. Daha da otoriter olmak istiyor. Benimle Erdoğan ortasındaki fark, siyahla beyaz ortasındaki fark üzere.”
MERAL AKŞENER: TÜRKİYE’NİN ‘’DEMİR LADY’’Sİ
İYİ Parti önderi Akşener, bu seçim sürecinin tahminen de- Muharrem İnce’yle birlikte- en çok tartışılan başkanı oldu. Nedeni, 6’lı masadan kalkması, ve masaya dönüşü müddetince yaşananlar…
Hafızaları tazeleyelim… Akşener, Kılıçdaroğlu’nun masadaki öteki önderler tarafından aday gösterilmesinden sonra şu sözlerle masadan kalkmıştı: ”Görüş ve tekliflerimiz kesin bir biçimde reddedildi. Bu basamakta 6’lı masa bir ortak akıl platformu olmaktan çıktı.Partimiz bir dayatmaya mecbur bırakıldı, buna boyun eğmeyiz. İmamoğlu ve Yavaş, millet sizi vazifeye çağırıyor.’’
Akşener’in masaya dönmesiyle sonuçlanan o üç günlük süreçte çokça elekştirildi, masanın içindeki Truva atı olmakla suçlandı. Kimi kamuoyu araştırmacılarına nazaran Akşener ve YETERLİ Parti bu kriz süreci nedeniyle onarılamaz bir yara aldı, bazılarına göreyse gönülleri tekrar kazanmayı başardı.
Pazar günkü seçimin sonucu hangi tezin yanlışsız olduğunu ortaya koyacak lakin, Akşener’in masa içerisinde yaşadığı krizler bununla da sonlu değildi. İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’yla yakınlığı daima gündemde oldu. Akşener tekraren İmamoğlu ve Mansur Yavaş’ın adaylığına sıcak baktığını söz etse de, İmamoğlu hakkındaki açıklamarında daima daha netti. ‘’İmamoğlu’nun yüzünde Rabii Yessir’’ gördüm kelamları günlerce gündemi meşgul etti.
Kılıçdaroğlu’na karşı İmamoğlu’nu desteklediği ve CHP’yi içeriden bölme argümanları haftalarca havada uçuştu. Bu argümanların doruğa çıktığı olaysa, İmamoğlu hakkında siyasi yasak kararının akabinde, Akşener’in İmamoğlu’na makamında sarılarak verdiği pozlar ve birlikte miting düzenlemeleri oldu. Ve elbette tüm bunlar yaşanırken Kılıçdaroğlu’nun Almanya’da olması…
Tüm bu polemikleri bir kenara bırakacak olursak, bayan bir önder olarak Akşener’in miting alanlarında bayanları öncelediği bir gerçek. Anaç bir mizaç sergilemesinin yanında Meclis’te kürsüye kurşun atacak kadar da ‘’Asena’’. Bu nedenle destekçileri ona Margaret Thatcher’dan esinlenerek ‘’Demir Lady’’ lakabını uygun gördü.
MUHARREM İNCE: ÜÇÜNCÜ YOLUN MAĞDUR TEMSİLCİSİ
Seçimin son düzlüğünde en çok konuşulan önder, hiç elbet ki Memleket Partisi başkanı Muharrem İnce. Özellik le CHP’nin oylarını böldüğü suçlamasıyla adaylığına büyük reaksiyon gösterilen tahminen de tek önder o oldu.
Muharrem İnce rüzgarı aslında ilk- cumhurbaşkanı adayı olduğu bir evvelki seçimi saymazsak-sosyal medyadan esti. Gençlerle birlikte yaptığı ve kendiyle özdeşleşen dansı, Tiktok’ta karar süren görüntüleriyle, İnce’nin tezi, bilhassa genç jenerasyonun oylarını silip süpürmekti. Gençlerin lisanına pelesenk olan sloganı ise şu: Ne Sağdan, Ne Soldan, Atatürk’ün yolundan.
Fakat muhalefetin oylarını bölme suçlaması, İnce’nin rüzgarını yavaş yavaş siyasi bir fırtınaya çevirdi. İnce’nin toplumsal medya rüzgarıyla doldurduğu yelkenleri yeniden toplumsal medya gazabıyla, büyük bir fırtınanın ortasında kaldı. Bu defa devreye İnce’yle ilgili seks kasedi savları ortaya atıldı. İnce tezleri kesin bir lisanla yalanladıktan sonra, cumhurbaşkanlığı adaylığından çekildiği açıkladı. Ve tahminen de seçimin yazgısını şimdi seçim olmadan değiştiren siyasi olarak tarihe geçti.
Muharrem İnce’nin istifa ederken sarf ettiği şu kelamlar muhakkak ki daha çok tartışılacak: ‘’Ne kadar kaçak FETÖ’cü varsa bana saldırıyor. Her gün dövüştüm bunlarla. Pazar günü sandığa gidiyoruz. Memleket Partisi Türkiye için kıymetlidir. Kesinlikle o mecliste olmalıyız. Memleket Partisine her konuttan bir oy istiyorum. Atatürkçüler o mecliste olmalıdır. Türkiye’nin sigortası Memleket Partisi’dir. Adaylıktan çekiliyorum, bunu memleket için yapıyorum. Türkiye’ye üçüncü seçenek önerdim. Bir kanal açmaya çalıştım. Bu kanalı başaramadık. Kaybettiklerinde kabahati bana atmasınlar mazeretleri kalmasın.”
patronlardunyasi.com
