TMMOB Etraf Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen sarsıntıların akabinde, Hatay İli Asbest Teknik İnceleme Raporu’nu yayınladı. Raporda; 21-22 Nisan 2023 tarihlerinde Hatay ve Samandağ ilçesinde 3 adet döküm alanı ve bir adet yerleşim yerinden olmak üzere toplam 8 adet katı asbest numunelerine ait tahlillere yer verildi.
Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin hazırladığı rapora nazaran; asbest numuneleri, Yeşilköy Antakya-Samandağ Yolu, Samandağ’da bulunan Yeşilköy İnşaat ve yıkıntı atıklarının döküldüğü saha, Samandağ’da bulunan Çamlıyayla İnşaat ve yıkıntı atıklarının döküldüğü saha ve Antakya’da bulunan Narlıca İnşaat ve yıkıntı atıklarının döküldüğü alandan alındı.
Raporda numune sonuçlarıyla ilgili, “Toplamda 4 lokasyondan 8 adet katı asbest numunesi alınmıştır. Alınan 8 numunenin 4 adedinde asbest tespit edilmiştir. Numune alınan bütün bölgelerden en az bir adet asbestli materyal bulunmuştur.” denildi.
Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin incelemeleri sonucunda hazırlanan raporda şu tespitlere yer verildi:
“İnşaat ve yıkıntı atıklarının ayrıştırılması için planlanan döküm alanların seçim kriterleri teknik olarak uygun olmadığı görülmüştür, çalışma yaptığımız alanlarda bilhassa seçilmemesi gereken bölgelerin döküm alanına dönüştüğü görülmüştür.
“Yeni bir afetin göstergesi”
Konutların, çadırların ve kamu kurumların (okulların, spor merkezlerinin…) yaklaşık 100 metre yakınında döküm alanları tespit edilmiştir. Dere yatakları, orman yerleri, zeytinlikler, seralar, tarım toprakları ve su kaynaklarına çok yakın bölgeler döküm alanı olarak tercih edilmiştir. Bu durum bir yeni bir afetin göstergesidir.
Yaptığımız incelemelerde; İnşaat ve yıkıntı atıklarının taşınması, süreksiz depolama alanlarında ayrıştırılması ve atıkların bertarafı süreçlerinde yapılan çalışmaların neredeyse tamamının mevzuatlara uyulmadan yapıldığı tespit edilmiştir.
Özellikle atık idaresinde çalışanlar ve bölgede yaşayan beşerler hiçbir halde ferdî hami donanımları (asbestle çalışmalara uygun maske, tulum ve eldiven) kullanmamakta, çok önemli halk sıhhati riskleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Afet ve Atık yönetmeliklerinin zelzele bölgesinde dikkate alınmadığı, 25/01/2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Asbestle Çalışmalarda Sıhhat ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmeliğe hiçbir halde uyulmadığı tespit edilmiştir.”
“HERKESE FFP3 TİPİ MASKE VERİLEMLİ”
Raporda inceleme ve araştırma sonucunda şu değerlendirmelere yer verildi:
“-Bölgede yaşayan beşerler ve ekolojik hayat alanlarının korunması için; dere yataklarına, orman yerlerine, tarım topraklarına ve su kaynaklarına yakın bölgelerin döküm alanı olarak planlanmasından vazgeçilmelidir. İnşaat ve yıkıntı atıklarının standartlara uygun lokasyonlarda ve sızdırmaz yerlere kavuşturulmuş depolama alanlarında depolanması sağlanmalıdır.
-İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının depolanması için Atıkların Nizamlı Depolanması Dair Yönetmelik’te tariflenen II. sınıf tertipli depolama alanlarının en kısa müddette üretimine başlanmalıdır.
-Deprem bölgesinde yıkımla ilgili yapılan bütün çalışmalar asbest söküm uzmanları denetiminde ve eğitimli işçi tarafından yürütülmelidir. Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmeliği’ne ve Asbestle Çalışmalarda Sıhhat ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmeliği’ne uyulması sağlanmalıdır
-Enkaz kaldırma ve atık idaresi süreçlerinde çalışanların asbest liflerinden korunması için FFP3 maske, tulum (tyvek kategori 5/6) ve iş eldiveni kullanması sağlanmalı, kontroller yapılmalıdır. -Asbest birinci sınıf kanserojen unsur sınıfına giren bir materyaldir. Yapılan çalışmalar sonucunda asbeste maruz kalan insanlarda Asbestoz, Mezotelyoma, Akciğer kanseri (bronşiyal karsinom), Mide bağırsak kanseri üzere hastalıklar uzun mühletler sonrasında ortaya çıkıyor. Bölgede yaşayan halkın en az halde asbest liflerinden etkilenmesi için herkese enkaz çalışması sonlanana kadar FFP3 tipi toz maskesi verilmeli ve kullanımının sağlanması yapılmalıdır.
-İnşaat ve yıkıntı atıklarının taşınması, süreksiz depolama alanlarında ayrıştırılması ve atıkların bertarafı süreçlerinde, bilimsel teknik değerlendirmeler ve mevzuatlar dikkate alınmalıdır.
-Afet idaresi yeni afetlere neden olmamalı, öncelikle halk sıhhati ve ekolojik ömür alanlarının korunmasına özellikler dikkat edilmelidir.”
patronlardunyasi.com
