Tapu Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna nazaran, taşınmaz mülkiyetinin devranını amaçlayan mukaveleler, tarafların farklı tapu müdürlükleri yahut yurt dışı teşkilatında bulunmaları halinde, taraf iradeleri resmi vazifeliler tarafından başka ayrı alınarak kontrat tamamlanabilecek.
Kadastro tespiti yahut tapu sicilinde gerçekleştirilen süreçler nedeniyle oluşan yanılgıdan olumsuz etkilenen payların maliklerine, tıpkı ve şahsi hak lehtarlarına, yanılgının nedenleri ve düzeltme sonrası oluşacak pay durumunu gösteren tebligat yapılacak.
Yapılacak süreç konusunda tapu kaydının beyanlar hanesine belirtme yapılacak ve bu belirtme düzeltme süreci katılaşıncaya kadar korunacak. Bildiri tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgililerince muvafakat verilmesi halinde düzeltme süreci yapılacak.
Bu mühlet içinde muvafakat verilmezse, tapu müdürlüğünce yanlışlı kayıt resen düzeltilerek süreç sonucu ile düzeltme sürecine karşı bildirimden itibaren 60 gün içinde asliye hukuk mahkemesinde dava açılabileceği ilgilisine bildirilecek.
Tapu senedinde artık fotoğraf olmayacak
Kanunla birlikte tapu süreçlerine fotoğraf yapıştırılması düzenlemesi, bürokrasinin ve kırtasiyeciliğin azaltılması hedefiyle yürürlükten kaldırıldı.
Ayrıca yanılgılı blok yahut bağımsız kısım numaralarının daha kolay ve külfetsiz bir biçimde düzeltilebilmesi maksadıyla düzenleme yapıldı.
Kat mülkiyetine tabi yapıların projesindeki yanlışlı blok numaralarının düzeltilebilmesi için; blok bazında kat malikleri heyetinin salt çoğunluğuyla alınmış karar ile lisanslı harita ve kadastro ofisi yahut kadastro müdürlüğü tarafından hazırlanan teknik rapor yeterince düzenlenen ve ilgili idarece onaylanan yeni vaziyet planı tapu müdürlüğüne sunulacak.
Kat mülkiyetine tabi yapıların projesindeki kusurlu bağımsız kısım numaralarının düzeltilebilmesi için lisanslı harita ve kadastro ofisi yahut kadastro müdürlüğü tarafından hazırlanan ve ilgili idarece onaylanan teknik rapor tapu müdürlüğüne sunulacak. Bu düzeltmelerde birebir ve şahsi hak lehtarlarının muvafakatı aranacak.
Tarım toprakları müsaade alınmadan ziraî gaye dışında kullanılamayacak
İmar Kanunu’nda yapılan değişiklikle tarım toprakları Toprak Muhafaza ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen müsaadeler alınmadan ziraî emel dışında kullanılamayacak, planlanamayacak, köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarı yerleşik alan olarak tespit edilemeyecek.
Özel hukuk şahıslarının mülkiyetinde olup uygulama imar planında düzenleme paydaşlık hissesine husus kullanımlarda yer alan taşınmazlar, ilgisine nazaran Hazine yahut ilgili yönetimlerin mülkiyetindeki taşınmazlar ile trampa yapılarak yahut satın alınarak, ilgili kamu kurum ve kuruluşunca kamulaştırılarak kamu mülkiyetine geçirilecek.
Kullanım hedefine uygun özel tesis yapılabilecek
Ortaklık hissesine mevzu kullanımlardan, yol, meydan, ibadet yerleri, park ve çocuk bahçeleri hariç olmak üzere yapı yapılabilecek öbür alanlarda alanların kamuya geçişi sağlanıncaya kadar maliklerinin talebi halinde ilgili kamu kuruluşunun uygun görüşü alınarak plandaki kullanım hedefine uygun özel tesis yapılabilecek.
İlgili mevzuat uyarınca hiçbir halde yapı yapılamayacak alanlarda süreksiz de olsa yapı yapılmasına müsaade verilmeyecek. Mevcut yapılar kamulaştırılıncaya kadar korunabilecek. Bu alanlar 5 yıllık imar programı mühleti içinde, kamu mülkiyetine geçirilmek zorunda olacak, bu mühlet en fazla 1 yıl uzatılabilecek.
İmarlı alanlarda parselasyon planının yapılması temel olacak
İmar planı bulunan alanlarda, uygulama imar planına uygun olarak öncelikle parselasyon planının yapılması temel olacak. İmar planı bulunan alanlarda, ifraz (ayırma) ve tevhit (birleştirme) süreçleri, parselasyon planı tescil edilmiş alanlarda yapılabilecek.
Parselasyon planı tescil edilmiş yerlerde yapılacak ifraz yahut tevhidin imar planlarına ve imar mevzuatına uygun olması gerekecek.
Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nda belirtilen merkezi idare kapsamındaki kamu yönetimlerinin yetkisi içindeki kamu yatırımlarında yahut kamu mülkiyetine ilişkin alanlarda parselasyon planının tatbiki mümkün olmayan meskun alanlarla muhafaza emelli imar planı bulunan alanlarda ve büyük bir kısmı uygulama imar planına uygun biçimde oluşan imar adalarının geri kalan kısımlarında parselasyon planı yapılmadan ifraz ve tevhit yoluyla bu parsellerin plana uygun oluşması sağlanacak.
Kamu iştirak hisseleri kaldırıldı
Mevcut düzenlemedeki kamu iştirak hisseleri (KOP) kaldırılarak yerine düzenleme paydaşlık hissesi (DOK) getirildi.
Düzenleme iştirak hisseleri, düzenlemeye tabi tutulan yerlerle bölgenin muhtaçlığı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol, Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlı öğretime yönelik eğitim tesis alanları, Sıhhat Bakanlığına bağlı sıhhat tesis alanları, pazar yeri, semt spor alanı, toplu taşıma istasyonları ve durakları, otoyol hariç erişme denetiminin uygulandığı yol, su yolu, resmi kurum alanı, mezarlık alanı, belediye hizmet alanı, toplumsal ve kültürel tesis alanı, özel tesis yapılmasına mevzu olmayan ağaçlandırılacak alan, rekreasyon alanı olarak ayrılan parseller ve mesire alanları üzere genel hizmet alanlarından oluşacak.
Düzenlemeye tabi tutulan alan içinde bulunan taşkın denetim tesisi alanları Hazine mülkiyetindeki alanlardan karşılanacak.
Bölgenin gereksinimine ayrılan alanlardan belediye hizmetleriyle ilgili olanlar, bu emellerle kullanılmak kaydıyla ilgili belediye ismine, öbür alanlar ise imar planındaki kullanım gayesi doğrultusunda, bu hedefi gerçekleştirecek olan yönetime tahsis edilmek üzere Hazine ismine tescil edilecek.
Herhangi bir parselden bir kezden fazla düzenleme iştirak hissesi alınmayacak lakin her türlü imar planı kararı ile yapılaşma şartında ve nüfusta artış olması halinde, artış olan parsellerden, uygulama sonucunda oluşan kıymetinin evvelki bedelinden az olmaması kaydıyla, birinci uygulamadaki düzenleme paydaşlık hissesi oranını yüzde 45’e kadar tamamlamak üzere ek düzenleme iştirak hissesi kesintisi yapılabilecek.
Belediye yahut valiliğin parselasyon planlarını, imar planlarının katılaşma tarihinden itibaren 5 yıl içinde yapması ve onaylaması temel olacak. Parselasyon planı yapmamaları sebebiyle doğacak her türlü kamulaştırma iş ve süreçlerinden belediyeler yahut valilikler sorumlu olacak.
Metruk binaların yıkım işlemleri
Metruk yapılar ile bir kısmı yahut tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye yahut valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine bu yapıların izalesi için belediye yahut valilikçe 3 gün içinde tebligat yapılacak.
Tebligat yapılamaması halinde bu durum tebligat yapan yönetimin internet sayfasında 30 gün mühletle ilan edilecek. Tebligat varakası, bildirim yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılacak. Malik dışında binada ikamet maksadıyla oturanlara da ayrıyeten tahliye için tebligat yapılacak.
Tebligatı yahut ilanı müteakip 30 günü geçmemek üzere ilgili idarece belirlenen müddet içinde yapı sahibi tarafından tehlikeli durumun ortadan kaldırılmaması halinde, tehlikenin giderilmesi yahut yıkım işleri belediye yahut valilikçe yapılacak. Yapılan masraf yüzde 20 ziyadesiyle yapı sahibinden tahsil edilecek.
Rayiç bedel üzerinden direkt satılacak
Yapı Kayıt Evrakı sahipleri ile bunların yasal yahut akdi haleflerinin 31 Aralık 2019 tarihine kadar yapacakları satın alma talepleri üzerine taşınmazlar, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından rayiç bedel üzerinden direkt satılacak.
Bu gelirler hakkında Hazineye İlişkin Taşınmaz Malların Kıymetlendirilmesi ve Katma Bedel Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un ilgili unsurlarındaki kararlar uygulanmayacak.
Yapı kayıt evrakına bahis taşınmaz için İmar ve Gecekondu Mevzuatına Karşıt Yapılara Uygulanacak Kimi Süreçler ve İmar Kanununun Bir Hususunun Değiştirilmesi Hakkında Kanun kararlarına nazaran tapu tahsis evrakı alınması ve bu dokümana temel arsa bedellerinin ödenmiş olması halinde ayrıyeten satış bedeli alınmayacak.
Yapı kayıt dokümanı alınan taşınmazların satışa husus edilen kısımlarından yapı kayıt dokümanı tarihi ile satış tarihi ortasındaki devir için ecrimisil alınmayacak. Tahakkuk ettirilen ecrimisiller terkin edilecek ve satış tarihi prestijiyle tahsil edilen ecrimisil fiyatı satış bedelinden mahsup edilecek. Bu meblağdan fazlası iade edilmeyecek.
Hazineye ilişkin tarım yerlerinin satışında müracaatlar 31 Aralık’a uzatıldı
Belediye ve mücavir alan sonları içinde yer alan ve imar planı bulunmayan yahut imar planında ziraî hedefe ayrılan Hazineye ilişkin tarım yerlerinin satışında müracaat müddeti 31 Aralık 2019’a kadar uzatılacak.
Satılan tarım topraklarının satış tarihinden itibaren 30 yıl içerisinde 1/5000 yahut 1/1000 ölçekli imar planında tarım dışı hedefe ayrılması halinde, aktüel satış bedeli ile satış tarihinden itibaren TÜFE oranında artırılarak güncellenen bedel ortasındaki fark, son kayıt malikinden tahsil edilecek.
Bu mühlet içerisinde tarım yerlerinin 3 yıl aralıksız olarak ziraî hedefle kullanılmaması halinde, satış süreci iptal edilerek, taşınmaz resen Hazine ismine tescil edilecek ve ödenen bedel faizsiz olarak kayıt malikine iade edilecek.
Silivri ve Çatalca’daki Hazineye ilişkin taşınmazların satışı
İstanbul ili Silivri ilçesine bağlı Sayalar, Danamandıra ve Çayırdere köyleri ile Çatalca ilçesi Hallaçlı, Gümüşpınar, Aydınlar, Karamandere ve Yaylacık köylerinin eski köy yerleşim alanları ile Çatalca ilçesi Binkılıç Mahallesinin yerleşim alanında bulunan Hazineye ilişkin taşınmazların 7 bin metrekareye kadar olan kısmı 19 Temmuz 2003 tarihinden evvel kullanılıyor olması ve kullanımın hala devam etmesi kaydıyla ve 31 Aralık 2019 tarihine kadar yönetime müracaatta bulunulması halinde, kullanıcılarına yahut bunların yasal haleflerine direkt satılabilecek.
Satışlarda satış bedeli, ödeme formu, taksit mühleti ve sayısı, uygulanacak faiz oranı ve başka konularda Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine İsmine Orman Sonları Dışına Çıkarılan Yerlerin Kıymetlendirilmesi ile Hazineye İlişkin Tarım Yerlerinin Satışı Hakkında Kanun’un Hazineye ilişkin tarım topraklarının satışına ait kararları kıyasen uygulanacak.
Eş kıymet 2/B toprağı verilebilecek
2/B taşınmazlarında kayıt maliki ve kullanıcı çakışması nedeniyle satın alma ve iade hakkından yararlanamayanlara, 31 Aralık 2020 tarihine kadar müracaatta bulunmaları halinde durumlarına nazaran eş paha 2/B toprağı verilebilecek.
Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine İsmine Orman Sonları Dışına Çıkarılan Yerlerin Kıymetlendirilmesi ile Hazineye İlişkin Tarım Yerlerinin Satışı Hakkında Kanun’a eklenen süreksiz husus ile müracaat ve ödeme mühletleri uzatıldı.
Buna nazaran, 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar ile Hazineye ilişkin tarım yerlerinin satışına ait olarak; mühleti içinde müracaat yapmayanların müracaat müddeti, kendilerine yapılan tebligatta belirtilen bedeli müddeti içerisinde ödemeyenlerin ödeme müddeti, taksitli satışlarda, kontratında belirtilen taksitlerden ikiden fazlasını vadesinde ödemeyenlerin ödeme müddeti 16 Aralık 2019’a kadar uzatıldı.
Süresi içinde müracaat yapılmayan taşınmazların satış bedeli, 2/B taşınmazları ve Hazineye ilişkin tarım toprakları için kanunda belirtilen müracaat müddetlerinin son gününü izleyen üç aylık müddetin bittiği günden ve ödeme yapmak gayesiyle yönetime başvurulduğu güne kadar geçecek mühlet için TÜFE aylık değişim oranları toplamında artırılarak hesaplanacak.
Afet riski nedeniyle yıkılan yapıların sicilindeki haklar
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamındaki yapıların sicilinde bulunan haklar ve şerhler, yapının yıkılmasından sonra paylar üzerinde devam edecek. Bu haklar ve şerhler, dönüşüm uygulamasında tapuda yapılacak süreçler için mani teşkil etmeyecek.
Yeni yapılar için kat irtifakı ve kat mülkiyeti tesisi safhasında belirtilen haklar ve şerhler, muvafakat aranmaksızın sadece kelam konusu haklar ve şerhlerden yükümlü olan malike düşecek bağımsız kısımlar üzerinde devam ettirilecek.
Dönüşüm uygulamalarındaki taşınmazların, dönüşüm uygulamaları için üretim işini üstlenen müteahhide devredilmesi durumunda, müteahhidin üçüncü şahıslara olan borçları nedeniyle bu taşınmazlar hakkında haciz ve önlem uygulanamayacak.
Yapım işine başlanılmasından itibaren 6 ay içinde kat irtifakının kurulmaması durumunda bu taşınmazlar hakkında haciz ve önlemler uygulanacak.
Kanun kapsamındaki alanlarda ve parsellerde gerçek ve özel hukuk hükmî bireylerince uygulamada bulunulması durumunda, imal işini üstlenen müteahhitlerin hissesine düşen bağımsız ünitelerin satışı, inşaatın ilerleme düzeyine nazaran ve yönetimin müsaadesine nazaran yapılabilecek.
Maliklere kontratları feshetme hakkı
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamındaki alanlarda ve parsellerde maliklerce muahede sağlanmasından sonra bir yıl içinde yeni yapının imal işine başlanılmamışsa yahut imal işi makul bir düzeyde durdurulmuş ve en az 6 aydır inşai faaliyete devam edilmiyorsa kontratların feshi için payları oranında maliklerin en az 3’te 2 çoğunluğuyla karar alınabilecek.
Bu kararla, Etraf ve Şehircilik Bakanlığına başvurularak yeni yapının üretim işine başlanılıp başlanılmadığının yahut üretim işinin, projenin bitirilmesini gerektirecek düzeydeki takım ve ekipmanla devam edip etmediğinin tespiti istenecek.
Belirtilen durumların tespiti halinde, müteahhide 30 gün müddet verilerek işe başlaması yahut devam etmesi gerektiği, aksi takdirde bu müddetin bittiği tarihte mukavelelerin resen feshedileceği bildirilecek.
Buna karşın işe başlanılmaması yahut devam edilmemesi durumunda, ayrıyeten ihtar çekmeye gerek kalmaksızın 30 günlük mühletin bittiği tarihte hak sahipleri ile müteahhit ortasında imzalanmış olan gayrimenkul satış vaadi kontratları ile arsa hissesi karşılığı inşaat kontratları, ilgililerinin muvafakatı aranmaksızın resen feshedilmiş sayılacak.
Fesih tarihine kadar müteahhit tarafından hak sahiplerine yapılan kira yardımı ödemeleri, hak sahiplerinden geri talep edilemeyecek.
Riskli yapıların listesi kapılarına asılacak
Riskli olarak tespit edilen yapıların listesi, bu yapıların kapısına asılacak ve ilgili muhtarlıkta 2 gün müddetle ilan edilecek. Riskli yapı tespiti süreci, bu ilanla maliklere şahsen bildirim edilmiş sayılacak.
Riskli yapı tespitlerine karşı maliklerce yahut yasal temsilcilerince 2 gün içinde itiraz edilebilecek ve itirazlar 3 gün içinde teknik heyetler tarafından incelenip karara bağlanacak.
Yapıların, Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca verilen mühlet içinde tahliye edilmesi mecburi olacak. Verilen müddette yapıların tahliye edilmemesi durumunda, kilitli olan kapıları açmak yahut açtırmak da dahil olmak üzere tahliye ve yıktırmaya yönelik iş ve süreçler, gerektiğinde kolluk kuvvetlerinin de yardımıyla yapılabilecek.
Tapuda yapılacak satış, bölüm, ipotek tesisi süreçleri ile tapu kaydındaki hakların ve şerhlerin terkini süreçleri de dahil bütün tapu ve kadastro süreçleri, yıkım ve imale ait her türlü müsaade ve ruhsat iş ve süreçleri, başka yönetimler nezdinde yürütülecek iş ve süreçler, maliklerin ve ilgililerin muvafakati aranmaksızın Etraf ve Şehircilik Bakanlığının görüşüne nazaran yapılacak.
Uygulama yapılacak alanda bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin taşınmazlardan dönüşüm uygulamasına dahil edilecek olanlar ile özel mülkiyete tabi öteki bütün taşınmazlar, Bakanlığın talebi üzerine Hazine ismine tescil olacak.
Yapılacak yeni yapılar için inşaat ruhsatı, Hazine ismine düzenlenecek ve hak sahiplerine haklarına karşılık gelecek bağımsız kısımların bölümü yapılıncaya kadar kat irtifakı ile kat mülkiyeti Hazine ismine kurulacak.
“Milli Emlak Uzmanı” kadrosu
Kanunla birlikte Ulusal Emlak Genel Müdürlüğü takımlarında bulunan ve imtihan tarihi prestijiyle en az 3 yıl vazife yapan, mevzuatta öngörülen öteki kuralları taşıyan çalışandan, 5 yıl içerisinde iki kez yapılacak imtihanda başarılı olanlar “Milli Emlak Uzmanı” takımına atanacak.
Kaynak: AA
