Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Genel Müdürü Murat Bilgiç, iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik alanlarında yürüttükleri çalışmalara ait bilgi verdi.
Sürdürülebilirliğin, iş modellerinin içine yerleştiğine işaret eden Bilgiç, banka olarak kullandırdıkları kaynakların tamamına yakınını yurt dışından temin ettiklerini söyledi. Bilgiç, kalkınma ajansları, Dünya Bankası ve Avrupa Yatırım Bankası üzere kurumlardan kaynak bulduklarını ve bunları kullandırma şartının sürdürülebilirlik olduğunu bildirdi.
Birleşmiş Milletler’in (BM) sürdürülebilir kalkınma gayelerine uygun kaynak bulduklarını ve kredileri kullandırırken de bu maksatlara uyduklarını vurgulayan Bilgiç, bilançolarında görülen kredilerin yaklaşık yüzde 90’ının bu şeklide olduğunu lisana getirdi.
Bilgiç, krediyi verirken projeleri bu kriterlere uygun mu diye değerlendirdiklerine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“Sadece kredinin geri dönme kapasitesine bakmıyoruz. Bankacılar evvel ona bakar. Kredinin aslında orayı geçmesi lazım. Ondan evvel bu emellerle eşlenik olması lazım. Bu maksatlar, yeşil dönüşüm, karbon salımını azaltmak, daha azaltıcı iş modellerine geçmek, bayan istihdamını ya da dezavantajlı kısımların istihdamını güçlendirmektir. Projeler buralardan geçer not alırsa bizden onay alabiliyor. Onay alması da yetmiyor, kredileri kullandırdıktan sonra da vadesine kadar tıpkı maksatlarla ahengi takip ediyoruz. Müşterilerimizin bunlara büsbütün ahengi kelam konusu olmayabilir. O denli ise bize bir aksiyon planı sunmalarını istiyoruz. Bu aksiyon planını da yeniden kaynak kuruluşlarıyla paylaşıp ve bu plana uymalarını sağlıyoruz, takip ediyoruz.”
SOSYAL PROJELERDE SOSYOLOG RAPORU
Bilgiç, banka olarak firmalar için dönüştürücü rol oynadıklarını ve onları eğittiklerini tabir ederek, “Müşteriler, TSKB’den sürdürülebilirlik temalı kredi kullanarak, milletlerarası kaynakların bu bahse ait kaynağını da kullanmış oluyor. Sonraki işlerinde finansmanı biz sağlamasak bile bu kriterler artık o firmalarda yerleşik hale geliyor. Firmalar, sürdürülebilirlik kriterlerine uydukları ölçüde kredilerin şartları da kendi lehlerine dönüşüyor, faiz oranları düşüyor, avantaj sağlanıyor. Bu kredilerden kullanmış şirketler, kendilerini ispat etmiş oluyor, bir sonraki finansman kuruluşuna gittiklerinde kredi incelemeleri çok daha süratli sonuçlanıyor. Zati bu karnelerine işlenmiş oluyor. Emelimiz yalnızca o krediyi kullandırıp tahsil etmek değil, o firmalarda sürdürülebilir bir halde iş modellerini tesis etmek.” değerlendirmesinde bulundu.
Diğer ticari bankalardan farklı olarak 15’ten fazla mühendis çalıştırdıkları bilgisini veren Bilgiç, şunları kaydetti:
“Mühendisler projeleri birebir kıymetlendiriyor. Bu da başka finans kuruluşlarına konfor sağlıyor, bu müşteriler kendilerini ispat etmiş oluyor. Yakın vakitte sosyolog da istihdam ettik. Çevresel, toplumsal yönetişim unsurlarına uyulmalı. Toplumsal boyutu kıymetli projenin sosyolog raporları da reyting modelinde var zati.”
“KARBON DÜZENLEMESİNDEN ETKİLENECEK FİRMALARI EĞİTİYORUZ”
Bilgiç, Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamındaki “sınırda karbon düzenlemesi” uygulamasının kıymetine dikkati çekerek, “Avrupa Birliği (AB) en kıymetli pazarımız. Hudutta karbon düzenlemesinden etkilenecek demir çelik, alüminyum, güç üzere dalları öne aldık. Bu bölümlerde karbon salınımının azaltılmasına yönelik programlar düzenliyor ve onları eğitiyoruz. Biz kredi portföyü olarak 2050 yılına kadar karbon nötr haline geleceğiz. Kredi portföyümüzü de nötr hale getireceğiz.” dedi.
Firmaların Avrupa Yeşil Mutabakatı ile birlikte sonda karbon düzenlemesi nedeniyle rekabet dezavantajına düşeceği belirten Bilgiç, şöyle devam etti:
“Çünkü saldıkları karbon kadar cezalandırılacaklar. Bunu bir formda nötrlemeleri lazım. Şimdiden güç verimliliğini artırmaya yönelik iş modellerini değiştirmelerine yönelik görüşüyoruz. Güç verimliliğini artırmaya yönelik yatırımlarını yani karbon salımını azaltmaya yönelik yatırımlarını destekleyebilecek fon arayışındayız, kaynak kuruluşlarıyla bunları da konuşuyoruz.”
Bilgiç, firmaların bu kapsamda iklim reytingini de ölçtüklerine işaret ederek, “Mühendislerimiz, bütün kredilerde iklim risklerine nazaran, su riski, dönüşüm riski, kuraklık üzere riskleri proje bazında ölçüyorlar. Her bir proje için ödeme kapasitesi ve ilaveten iklim riski reytingi oluyor. Projenin, bunların ikisinden de geçer not alması gerekiyor, alamıyorsa da hangi kurallarda alınacağına dair taahhütname alınıyor müşteriden, ‘Şu çeşit tedbirleri almanız gerekiyor.’ formunda. Onları da takip ediyoruz.”
“KAYNAK MALİYETLERİ AZALACAK”
Yurt dışından fon sağlanmasının ülkenin makro ekonomik durumuyla çok ilişkili olduğunu vurgulayan Bilgiç, “Bu zorluklara karşın Türkiye, dünya pazarında çok değerli bir ülke. Bu ülkenin yurt dışından kaynak bulamaması diye bir şey kelam konusu değil. Kaynakların maliyetleri, yaşanan gelişmeler sebebiyle yüksek olabiliyor. Türkiye, model bir ülke. Geçen sene bütün zorluklara karşın 750 milyon dolar kaynak temin edebildik. Bu sene maksadımız de geçen sene ki performansı tekrar etmek. Makro ekonomik iklim güzelleştikçe hem kaynağa erişimimiz hem de kaynak maliyeti aşağı gerçek gelecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Bilgiç, sarsıntı sonrası periyoda ait de çalışmalar yürüttüklerine dikkati çekerek, şunları söyledi:
“Biz direkt özel bölümü finans eden bir kuruluşuz. İzleyen devirde bölge iktisadının ayağa kalkması ve aksine göçü başlatmak için sürdürülebilir iş modelleri kurmak lazım. Yeni organize sanayi bölgeleri (OSB) kurmak gerekiyor. Bunlarda işbirliği yapabilir miyiz diye kaynak kuruluşlarıyla görüşüyoruz. Bugünden konuşmak gerekiyor. Daha sürdürülebilir nitelikli kalkınma modeline geçmek gerekiyor. Kaynak kuruluşlarına âlâ bir kıssa sunmak gerekiyor. Örneğin, ‘İskenderun’da yeni bir OSB kuracağız.’ demek gerekiyor. Temayı özel bölümle birlikte oluşturmamız lazım. Sarsıntı bizim çok odağımızda olacak.”
Patronlardunyasi.com
