Son devirde trend haline gelen “FaceApp” uygulamasının şahsî dataların kapalılığı açısından güvenlik risklerini beraberinde getirdiği, birtakım uygulama marketlerindeki düzmece aplikasyonların akıllı aygıt ve bilgisayarlara yüklenmesi nedeniyle kredi kartı hırsızlığı yapılabileceği bildirildi.
Uzmanlar, Rusya merkezli bir şirket tarafından 2017’de geliştirilen FaceApp uygulamasıyla yüz tanıma sistemlerinin geliştirilebileceğini, tarama sistemi sayesinde gelecekte bile şahısların kimliklerinin tespit edileceğini hatta fotoğrafı işlenen kişinin bulunduğu lokasyonun belirlenebileceğini kaydetti.
Bilişim Teknolojileri ve Siber Güvenlik Derneği İdare Heyeti Lideri Yavuz Sultan Selim Yüksel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kimi teknoloji firmaların ferdî dataları elde etme ve pazarlama emeliyle ziyanlı faaliyetlerde bulunduğunu söyledi.
Akıllı telefonları açmak için evvel parmak izi akabinde da yüz tanımlanmasına başlandığını kaydeden Yüksel, bu dataların ülkemizde Şahsî Dataları Müdafaa Kanunu (KVKK) ile muhafaza altına alındığını belirtti.
Yüksel, dünyanın gelişmiş ülkelerinde de bu kanunların geçerli olduğunu lisana getirerek, “Dünyanın birçok ülkesinde bu usul şahsî dataların, işlenmesi ve depolanması ağır yaptırımlarla denetim altında tutulmaya çalışılıyor. Bu bilgiler berbat niyetli küme ya da bireylerin eline geçtiğinde çok riskli ve bedelli sonuçları ortaya çıkabiliyor. Telefonu açmak için çok pak bir biçimde biyometrik fotoğrafımı alabilirsiniz lakin bunu saklarken hacker saldırısına uğrandığında o datalar bir istihbarat örgütünün, korsanların, ticari ve siyasi faaliyet gösteren kümenin eline geçebilir. Bu yüzden bir şahsa ya da topluluğa ilişkin biyometrik, retina ya da parmak izi bilgileri kritik çok değer kazanıyor.” değerlendirmesinin yaptı.
“FaceApp” çeşidi uygulamaların insanlara eğlenceli geldiğini lakin incelendiğinde uygulamada güvenlik risklerinin yüksek olduğunun altını çizen Yüksel, şöyle devam etti:
“Fotoğrafı işlemek, yaşlandırmak ve bıyık eklemek üzere uygulamanın sunucusuna gönderiyorsunuz.. Artık bu fotoğraf sizden çıkmış oluyor. Fotoğrafı çektiğinizde bulunduğunuz yere ilişkin lokasyon ve GPS (Küresel Yer Belirleme Sistemi) ile bilgilerinizle göndermiş oluyorsunuz. Bununla birlikte uygulamayı elektronik markette aradığında karşınıza birçok benzeri uygulama çıkıyor. Birileri FaceApp ismine benzeri uygulama yaptığında kimi tehlikelerle karşı karşıya kalınabiliyor. Örneğin, FETÖ mensupları, vatandaşların aygıtlarına Bylock bulaştırmak emeliyle ‘namaz vakti’ üzere emsal uygulamaları kullanmışlardı. Böylelikle, uygulama aracılığıyla Bylock sunucularına talep ve irtibat isteği gönderdiler. Bunun üzere kelam konusu uygulamanın düzmecesiyle de terör örgütlerinin programlarına yönlendirilmesi sonucu temiz insanların başına çok önemli işler gelebilir. Birebirini Süratli Geçiş Sistemi (HGS) fiyatlarını ödeme konusunda oluşturulan programlarla yapıldı. Siz akıllı telefondaki kopya uygulamalarla kontör ve para yüklemeye çalıştığınızda kredi kartı bilgileri geçersiz programlarla çalındı. ‘FaceApp’ programının benzerlerinde parasız yahut paralı olanlar var. Birtakım ünlüler, programla enteresan görsellikler yakalıyorlar ama bunlar FaceApp’taki standart özelliklerde yakalanmıyor. Kredi kartı ile ödeme yaparak lakin bu özellikleri açabiliyorsunuz. Bu süreç, geçersiz aplikasyonlarla yapılırsa kredi kartı bilgileri çalınabilir.”
Telefona uygulama yüklendiğinde vatandaşlardan “kamerayı açma” ve “fotoğraf çekme” müsaadelerinin istediğine dikkati çeken Yüksel, müsaade verildiğinde aygıtlardaki kameraya erişimin kolay hale geldiğini bildirdi.
“Sahte uygulama ise hesap ele geçirilebilir”
Yüksel, bu yolla ortam dinlemesi yapılabileceğini tabir ederek, “Bu programda, ‘Facebook hesabını bağlama’ önerisi de yer alıyor. Bu da risk oluşturur. Zira geçersiz bir uygulama ise hesap ele geçirilebilir. Oradan da özel fotoğraflarınız makus niyetli şahısların eline geçebilir. Uygulama telefondaki birçok kısma erişim müsaadesi talep ediyor. Bu nedenle ileride birçok riskle karşı karşıya kalınabilir. Birinci etapta masumane ve hoş bir maksatla yaşlılık fotoğrafını herkes keyifle paylaşıyor. Bu cins şeyleri biz acilen sahipleniyoruz.” dedi.
Akım haline gelen “FaceApp” uygulamasının iki sene evvel Rus şirketi tarafından oluşturulduğunu kaydeden Yüksel, bu akımın çoğalmasının altındaki sebeplerin ayrıntılı halde araştırılması gerektiğini kaydetti.
Dijital Marka Stratejisti Kalust Şalcıoğlu da akıllı telefon ve bilgisayarlar üzerinden kullanılan kimi uygulamaların kullanıcıların fiyatlı ve fiyatsız olmak üzere iki sınıfta değerlendirildiğini söyledi.
Şalcıoğlu, bir uygulamayı kullanmadan evvel kullanıcıdan istediği, insanların birçoklarının okumadan kabul ettiği kullanım kurallarının olduğunu belirtti.
Şartlarda belirtilen müsaadelerin “temel”, “orta kademe” ve “ileri seviye” olarak sınıflandırıldığına dikkati çeken Şalcıoğlu, “Temel düzeydeki müsaadelerde uygulama yalnızca e-posta adresimize ve arkadaş listemize ulaşabiliyor. En yaygın olan orta kademe müsaadelerde uygulama temel izinlere ek olarak bizim telefon rehberimize, temaslı olduğumuz e-posta adreslerine, fotoğraf ve görüntülerimize da ulaşabilirken her ne kadar bunu kullanmasa da bizim toplumsal medya hesaplarımızda paylaşım yapma yetkisine de sahip oluyor. İleri düzeyde müsaadelerde ise temel ve orta kademe izinlere ek olarak tekrar bunu kullanmasa da o uygulamanın geliştiricisine profil bilgilerimizi düzenleme ve şifremizi değiştirme yetkisini de vermiş oluyoruz.” diye konuştu.
Şalcıoğlu, uygulamanın şuurlu kullanıcıları rahatsız edebilecek özelliğinin ise öteki toplumsal medya mecralarından farklı olarak fotoğrafları tarama özelliğinde gizli olduğunu kaydederek, şunları söyledi:
“Instagram, Facebook ve Twitter üzere uygulamalara fotoğraf yüklediğimiz vakit fotoğraflarımız bu mecralar tarafından FaceApp’te olduğu kadar ayrıntılı kayıt edilmiyor. Bunu FaceApp’ta bir filtre uygulandığında öteki platformdaki filtrelere nazaran sürecin çok daha yavaş gerçekleşiyor olmasından anlayabilirsiniz. Pekala, bu ayrıntılar neden bizi rahatsız edebilir? Uygulamaların çabucak hepsi, bizden aldıkları dataları pazarlama hedefli kullanırken yüklediğiniz fotoğrafı ileri düzeyde güvenlik tedbiri olarak kullanılabilecek formda tarıyor. Başka toplumsal medya mecralarına yüklediğiniz fotoğraf yüksek tarama çözünürlüğü olan bir kamera tarafından, siz yolda yürürken kimliğinizi 10 metreden bile tespit edemezken, FaceApp’in tarama sistemi hakikat kamera ile siz sakal, saç yahut makyaj değişikliği yapsanız bile yıllar sonra kimliğinizi tespit edebiliyor. ‘Suç sürece ve kanunlardan kaçma olasılığım yok, beni kimlik tespitim çok da ilgilendirmiyor’ deseniz bile toplumsal olarak öbür ülkelere hiç de gerek olmayan bir bilgi sağlamış oluyorsunuz.”
“Psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir”
Uzman Klinik Psikolog Dilara Boztepe de insanların toplumsal medyanın en temel trendlerinden biri haline gelen kelam konusu uygulamanın süratli halde tesirinde kaldığını söyledi.
Hızla değişen trendlerin tesiriyle birlikte insanların farklı şahısların kendi hakkındaki yorum ve beğenilerine epeyce kıymet vermeye başladıklarını söz eden Boztepe, “Yüklenen fotoğraflar ile diğerlerinin onayını almak, beğeni sayısının azlığı ya da çokluğu, pek çok insanı önemli boyutlarda olumlu yahut olumsuz etkiliyor. Çoklukla medyadaki göz önündeki şahıslar örnek alınarak süratle yayılan bu trendler insanları bir paylaşım yarışı içine sokarak, kabul görme muhtaçlığına yöneltiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Boztepe, obsesyon (takıntı) derecesinde öbür insanların fikirlerine değer veren şahısların memnunluğu yahut mutsuzluğu toplumsal medyadaki paylaşımlarından aldığı yorumlar ile beğeni sayılarıyla değerlendirdiğine dikkati çekti.
Bu bireylerin kesinlikle ruhsal dayanak alması gerektiğini lisana getiren Boztepe, kelamlarını, “Anne ve babalar da bu bahiste bilinçlenmelidir. Aksi takdirde ileride toplumsal medyanın denetim dışı kullanımı obsesif kompulsif, narsistik ile bağımlı kişilik bozukluğu üzere ruhsal rahatsızlıklara yol açabilmektedir.” diye tamamladı.
Kaynak: AA
