Tefeciden para alan bir vatandaş, mağdur olduğunu öne sürerek mahkemenin yolunu tuttu. Mahkeme, tefecilik yaptığı öne sürülen şahsa ceza yağdırdı. Kararı hem sanık, hem mağdur hem de Vergi Dairesi avukatı temyiz etti.
Emsal nitelikte bir karara imza atan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, tefeciden para alanın mağdur olmayacağının altını çizdi. Kararda Türk Ceza Kanunu’nun 241. hususunda düzenlenen tefecilik hatasının kanunun “Topluma Karşı Suçlar” başlıklı üçüncü kısmının dokuzuncu kısmında düzenlendiği üzere cürmün mağdurunun tüm toplum olduğu vurgulandı.
Dünya’da yeralan habere nazaran kararda şöyle denildi:
“Tefecilik bağlantısında faiz karşılığı ödünç para alan kişi, iradi olarak faiz bağlantısının tarafı olmakta olup gerçek manada cürmün pasif failidir. Fakat kanun koyucu izlediği kabahat siyaseti gereği tefecilik fiilinin faal failinin kolay kolay tespitini sağlamak gayesiyle ödünç para alan kişiyi cezalandırmamıştır. Bu halde tefecilik fiilinin pasif faili pozisyonunda bulunan faiz karşılığı ödünç para alan kişinin kabahatin mağduru olarak kabulüne imkan yoktur. Bu bireylerin fail hakkında şikayetçi olmaları halinde açılan bir kamu davasındaki pozisyonları ihbar eden niteliğindedir ve cürmün direkt mağduru olmadıklarından davaya katılma hak ve yetkileri bulunmamaktadır. Bu nedenle sanık hakkında tefecilik hatasından açılan kamu davalarına Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 237. hususuna nazaran hatadan direkt ziyan görmeyen müştekinin katılma hakkı olmadığı, bu prestijle kararı temyiz yetkisi bulunmadığından müştekinin temyiz talebinin reddi gerekmiştir.”
“Zarar karşılansa da kıymeti yok”
Kararda tefecilik hatasında tefecilik yapan failden faiz, komite yahut öteki isimler karşılığında ödünç para alan bireylerin cürmün direkt mağduru olmadıkları lisana getirildi.
Kararda, “Bu bireylerin maddi ziyanlarının göz önüne alınamayacağı açıktır. Gerçekten 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun ‘Kesin hükümsüzlük’ başlıklı 27. unsuru karşısında yasanın emredici normlarına alışılmamış olarak düzenlenen bir tefecilik mukavelesi nedeniyle, mukavele taraflarının direkt yahut dolaylı olarak tüzel muhafazadan yararlanmaları olanaksızdır. Sonuç olarak tefecilik hatalarından kurulan kararlarda Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231. unsurunun uygulanmasında, tıpkı Yasa’nın 231/6-c unsurundaki ‘Zararın giderilmesi’ şartının aranması olanaksızdır” denildi.
Oy birliği ile alınan kararda, “Bu açıklamalar ışığında evrak çerçevesi, bilgi ve evraklara nazaran mahkemece sanığa kararın açıklanmasının geri bırakılmasını kabul edip etmediğinin sorulması sonrasında Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231/5 ve 231/6-a-b unsur ve bentleri çerçevesinde kıymetlendirme yapılması gerekirken ‘Karşı tarafın ziyanı tanzim edilmediğinden’ münasebeti ile sanık hakkında Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231. unsurunun uygulanmasına yer olmadığına karar verilmesi bozma nedenidir. Sanık müdafiinin ve müşteki Hazine vekilinin temyiz itirazları bu prestijle yerinde görülmüş olduğundan, 5320 sayılı Kanun’un 8/1. hususu de gözetilerek Ceza Muhakemeleri Metodu Kanunu’nun 321. unsuru uyarınca kararın bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir” tabirleri kullanıldı.
