İşverenler Dünyası, kısa bir derlemeyle Türkiye’nin gururu olan isimleri bir ortaya getirdi…
Kimi pek çok akranının tersine, hayatına ücra köylerde sıkıntı şartlarda başladı… Kimi küçük yaşta göç ettiği yeni vatanında başarılı olabilmek için gece-gündüz demeden alın teri döktü… Hepsinin kıssaları farklı fakat tek bir ortak noktaları var: Türkiye’nin göğsünü kabartmaları. Pekala hangi yollardan geçerek muvaffakiyet merdivenlerini tırmandılar? Mesleklerinde hangi adımları attılar? İşte sizler için seçtiğimiz isimler ve kısa hayat kıssaları…
Prof. Dr. Aziz Sancar
Aziz Sancar tarihe ismini bilim alanında Nobel alan birinci Türk olarak yazdırdı. Sancar, Mardin’in Savur ilçesinde, ana lisanı Arapça olan orta gelirli bir çiftçi ailesinin sekiz çocuğundan yedincisi olarak dünyaya geldi. Anne-babasının okuma yazma bilmediğini söyleyen Sancar “Ancak eğitimin ehemmiyetini biliyorlardı ve çocuklarının tümünün eğitim alması için ellerinden geleni yaptılar” diyor. Birinci eğitimini Mardin’de tamamladı. Yeterli bir öğrenci olmasının yanısıra lise futbol ekibinde kalecilik de yaptı ve Genç Ulusal Futbol ekibi denemelerine çağrıldı.
1963’te girdiği İstanbul Tıp Fakültesi’ni 1969’da bitirdikten sonra Savur’da iki yıl sıhhat ocağında hekimlik yaptı. Daha sonra Dallas’a giderek Dallas Texas Üniversitesinde Moleküler Biyoloji kısmında doktora yaptı. Yale Üniversitesi’nde DNA tamiri kısmında doçentlik tezini tamamladı. Daha sonra DNA tamiratı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışmalarını sürdürdü. 415 bilimsel makale ve 33 kitap yayınladı. Kendisi üzere biyokimya profesörü ve öğretim üyesi olan Gwen Boles Sancar ile evli. Eşiyle birlikte ABD’de okuyan Türk öğrencilerine yardım etmek ve Türkiye-Amerikan bağlantılarını geliştirmek gayesiyle Aziz&Gwen Sancar Vakfı’nı kurdu.
Özlem Türeci – Uğur Şahin
Özlem Türeci, İstanbul’dan Almanya’ya göç eden bir ailenin kızı. 1967’de Almanya’nın Lastrup kentinde dünyaya geliyor. Türeci, babasının mesleğini kendisine gaye edinip, tabip olmak için Universität des Saarlandes’te tıp okuyor. 2001 yılında eşi Uğur Şahin’le birlikte Ganymed Pharmaceuticals isimli firmayı kuruyorlar. Kanser terapilerinde kullanılmak üzere antikor üreten firma, rekor bir bedelle Japon bir firma tarafından satın alınıyor. Türeci’nin, eşiyle birlikte kurmuş olduğu BioNTech firması koronavirüse karşı aşı üretme konusunda dünyanın en değerli bioteknoloji firmalarından birisi oldu. Aslen Hataylı olan Uğur Şahin’se dört yaşında annesiyle birlikte Almanya’ya göç etti. Köln Üniversitesi’nde eğitim aldı. Şimdi öğrenciyken laboratuvarlarda çalışmaya başladı. Kanser maksadı keşfinde öncü olan Şahin, yeni kanser biyobelirteçlerini kapsayan 70’ten fazla bağımsız patent müracaatına sahip. Eşiyle birlikte yarattığı koronavirüs aşısı muvaffakiyetinden sonra çiftin bir sonraki amacı, kansere karşı aşı geliştirmek.
Prof. Dr. Gazi Yaşargil
Ünlü bilim insanı ve nörocerrah Gazi Yaşargil, 1924 Diyarbakır Lice doğumlu. Babası kaymakam olan Yaşargil, Ankara Atatürk Lisesinde lise eğitimini tamamladı. Ankara Üniversitesi’ni kazandı. 1944 yılında Almanya’daki Friedrich Schiller Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürdü. 1945’de Basel Üniversitesi’ne ve birebir üniversitede 1950 yılında doktorasını yaptı. Daha sonra Bern Üniversitesi’nde yardımcı profesör olarak psikiyatri kısmında vazife aldı. Basel Üniversitesi’nde Nöroşiruji kısmı’nda vazife almaya başladı. 1957 ve 1965 yılları ortasında Zürih’teki üniversite hastanesinde çalışmalarını sürdürmiş, 1965 yılında yardımcı profesör olan Gazi Yaşargil, 1965 ve 1967 yılları ortasında, Amerika Birleşik Devletleri’nin Burlington kentindeki Vermont Üniversitesi’nin Nöroşirüji Kısmı’nda, Profesör Peardon Donaghy ile birlikte mikrovasküler cerrahi alanında çalışmalar yürüttü. Avrasiya Akademiyasının kurucu üyelerinden biridir. Dünyanın en önde gelen nörocerrahlarından biri olarak sayılmaktadır.
Dr. Mehmet Öz
O ABD’nin Oz büyücüsü, yani Dr. Oz’u… Amerikan tanınan kültürüne, siyasetine ve tıp dünyasına tıpkı anda nüfuz etmeyi başaran tahminen de tek Türk. Cleveland’da göçmen bir Türk çiftin çocuğu olarak doğan 62 yaşındaki Mehmet Öz, hem başarılı bir cerrah hem de şovmen. Sabah nesli programlarının vazgeçilmez bir figürü. Pennsylvania Üniversitesi’nin tıp ve işletme fakültelerinden mezun olan Öz, profesyonel mesleğinin büyük bir kısmını New York’ta geçirdi. New York-Presbyterian Hastanesi’nde çalıştıktan sonra Columbia Üniversitesi Irving Tıp Merkezi’nde Bütünleştirici Tıp Merkezi’nin yöneticiliğini yaptı. 2018 yılında tıp merkezinde ’emeritus profesör ve özel öğretim görevlisi’ oldu. Başlarda Amerika’nın ünlü sunucusu Winfrey Oprah’ın sabah jenerasyonu programında sıhhat uzmanı olarak yer aldı. 2009’dan itibaren kendi gündüz nesli “The Dr. Oz Show”u sunmaya başladı. Bu formda ülke genelinde ismini duyurmayı başardı. Bu ünün siyaset kulvarına taşımak istedi, 2022’de Cumhuriyetçi Parti’den senatör aday adayı oldu. Ön seçimleri kazandı fakat asıl seçimlerde Demokrat Partili rakibine karşı havlu attı.
Oktay Sinanoğlu
1935 yılında İtalya’nın Bari kentinde doğdu. TED Ankara Koleji’ni bitiren Sinanoğlu, 1953’te lisans eğitimini almak için University of California’ya gitti ve akabinde Massachusetts Institute of Technology’de master yaptı. 37 yıl boyunca Yale Üniversitesi’de kimya profesörlüğü yaptı. Çalışmalarından dolayı iki kere Nobel mükafatına aday gösterildi. 2015’te kaybettiğimiz kıymetli bilim insanına, yaptığı araştırma ve geliştirdiği teoriler sebebiyle Türkiye’nin Einstein‘ı denmektedir.
Hamdi Ulukaya
1972’de Erzincan’ın İliç ilçesinde doğan Ulukaya, çiftçi bir aileden geliyor. Ailesi, Ulukaya’yı üniversite eğitimi alması için Ankara Üniversitesi’ne yolluyor. 1994 yılında İngilizce öğrenmek için Amerika’ya giden Ulukaya, 2005’te Chobani isimli mandırayı kuruyor ve muvaffakiyet kıssası başlıyor. Şu an Chobani firması, Forbes’a nazaran 2 milyar dolar bedelinde ve dünyanın en önde gelen yoğurt firması. Şirket her sene karının yüzde 10’unu toplumsal projeleri destekleme gayesiyle kullanıyor.
Cedi Osman
Cedi Osman‘ın kıssası Makedonya’nın Ohri kentinde başlıyor. Babası Türk, annesi Boşnak olan Osman, 1999 yılında ailesiyle birlikte evvel Saraybosna’ya taşınıyor. Saraybosna’da Efes Pilsen tarafından keşfedilip İstanbul’a geliyor. Osman‘ın NBA serüveni ise 2015’te başlıyor. Cedi Osman 2017’den itibaren ise Cleveland Cavaliers kadrosunun en başarılı oyuncularından birisi.
Erdem Moralıoğlu
Erdem Moralıoğlu, İngiliz bir annenin ve Türk bir babanın çocuğu olarak 1976’da Montreal’de doğuyor. Modaya olan düşkünlüğü onu Toronto’da moda okumaya sevk ediyor. Yüksek lisansını yapmak üzere Londra’ya, dünyanın en seçkin moda okullarından olan Royal College of Arts’a gidiyor. Diane von Furstenberg üzere markalarla çalıştıktan sonra, 2005’te Londra’da kendi ismini taşıyan Fazilet markasını kuruyor. 2010’da British Fashion Council mükafatını kazanan Moralıoğlu, bugün dünya genelinde tanınan bir modacı. Kıyafetleri Anna Wintour, Kate Middleton, Sarah Jessica Parker üzere moda ikonları tarafından giyilmekte.
Mert Alaş
Eğer moda ve fotoğrafçılık konusunda ilgiliyseniz, Mert Alaş‘ı duymamış olmanız imkansız. 90’lı yıllarda Ankara Devlet Konservatuarı’nda çello eğitimi alan Alaş, İngilizcesi‘ni geliştirmek için Londra’ya taşınıyor. Londra’da bugünkü ortağı Marcus Piggott’la tanışıyor ve birlikte çalışmaya karar veriyorlar. Dazed and Confused, Vogue, W Magazine üzere mecmualar ve Dior, Louis Vuitton, Prada üzere markaların kampanyaları için moda çekimleri yapan ikilinin kadrajına girmeyen isim çabucak hemen yok: Madonna, Rihanna, Adriana Lima, Bella Hadid, Kendall Jenner bu isimlerden yalnızca birkaçı. Türk sosyetesi de Alaş’la yan yana poz verebilmek için birbiriyle yarışıyor. O isimlerden biri Ali Koç’un eşi Nevbahar Koç.
Ahmet Ertegün
Ray Charles, Aretha Franklin, Norah Jones üzere dünyanın en kıymetli ve tanınan caz sanatkarlarını keşfeden isim Ahmet Ertegün’dür. 1923 yılında doğan Ertegün, Atatürk’ün hukuk danışmanlığını yapan ve konsolos olan babasının misyonundan dolayı, ailesiyle birlikte Washington’a taşındı. Caz müziğine olan sevgisi çocukluk yıllarında başladı. 23 yaşında üniversite eğitimini bitirmeden Herb Abramson’la birlikte bir plak şirketi kurdu. Bugün hala daha severek dinlediğimiz birçok caz sanatkarının yapımcılığını ve menajerliğini hayatını kaybettiği 2006 yılına kadar yapan Ertegün, 1993 yılında Ömür Uzunluğu Muvaffakiyet kısmında Grammy mükafatına layık görüldü.
Prof. Dr. Ayşegül Timur
Profesör Dr. Ayşegül Timur, ABD’de bir üniversiteye rektör olma muvaffakiyetini gösteren birinci Türk. Timur, geçtiğimiz günlerde Florida Gulf Coast Üniversitesinin mütevelli heyeti tarafından 6ya karşı 7 oyla üniversitenin rektörü seçildi. Timur, haziran ayında üniversite idare konseyinden onay aldıktan sonra 1 Temmuzda misyona başlayacak. Timur FGCU’da Strateji ve Program İnovasyonundan Sorumlu Lider Yardımcısı olarak vazife yapıyor. Bu misyonunda, mikro kimlik doğrulama ve dijital rozetler teşebbüsünü başlatan Timur, üniversitesin ABD Ticaret Bakanlığı – Ekonomik Kalkınma Yönetimi aracılığıyla 22,9 milyon dolarlık bir hibe almasına öncülük etti. 25 yıl evvel Türkiyeden ABDye taşınan Timur, ABDye taşınmadan evvel İstanbul Üniversitesinde işletme alanında yüksek lisans ve lisans derecelerini aldı.
patronlardunyasi.com
