Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Mithat Yenigün, bugün prestijiyle 800 bin ile 1 milyon ortasında konut stoku bulunduğunu belirterek “Konutlar fon tarafından alınırsa sorun çözülmüş olacak. Fonu, Türkiye Emlak İştirak Bankası oluşturabilir.” dedi.
Yenigün, Anadolu Ajansı (AA) İktisat Masası’na konuk oldu ve gündeme ait soruları yanıtladı.
Türkiye’nin yıllık konut muhtaçlığının 900 bin olduğuna işaret eden Yenigün, “Son bir yıldaki hareketler insanları belirsizliğe götürdü. Beşerler önünü göremiyor, dövizde mi kalayım, yüksek faiz mi alayım, gidip daire mi alayım? Daire alımları azaldı.” diye konuştu.
Yenigün, martta Türkiye Emlak İştirak Bankasının açıldığını anımsatarak şunları kaydetti:
“Şu an konut stoku 800 bin ile 1 milyon ortasındadır. Konutlar fon tarafından alınırsa sorun çözülmüş olacak. Fonu, Türkiye Emlak İştirak Bankası oluşturabilir. Bu alımlar olursa inanıyorum ki bu fon 2-3 yıl sonra daha çok para kazanacak. Beşerler dairelerini alacaklar, hareket başlayınca işsizliğe de yararı olacak. Konut stoku müteahhitten fona geçmeli.”
Yenigün, bu öneriyi Türkiye Emlak İştirak Bankası yetkilileriyle de konuştuklarını bildirdi.
“İmar planları ada bazında olmalı”
“Her önüne gelene ruhsat verilmemesi gerektiğini” vurgulayan Yenigün, plansız konut yapılmasının sakıncalarına dikkati çekti.
Yenigün, imar planlarının toplumun vicdanını zedelemeyecek biçimde hazırlanması gerektiğini belirterek planların “parsel” değil “ada” bazında ve “master plan” olarak yapılması gerektiğini lisana getirdi.
Ekonomide yaşanan gelişmelerin tesiriyle kara yolları ve demir yollarında yatırımcı kuruluşlara ayrılan ödeneklerin yüzde 70 azaldığına işaret eden Yenigün, bu süreç hasebiyle bir tasfiye kararnamesinin çıkarıldığını hatırlattı. Yenigün, bu kararnameyle devletin beklenmeyen bir gelişme olduğu takdirde bütçesinde düzenleme imkanı bulabileceğini söyledi.
Mithat Yenigün, bu kararnameyle “fiyat farkı kararnamesi”nin de devreye girmesi gerektiğini kaydetti.
Bu sene en az 20 milyar doları yakalarız diye düşünüyoruz
Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri açısından 2002-2003 döneminde yıllık 4-5 milyar dolar civarında olan işlerin, 2012-2013 yıllarında 30 milyar dolarla en yüksek noktaya ulaştığını anlatan Yenigün, 2013’ten sonra yurt dışında inşaat çalışmalarında düşüş yaşandığını söyledi.
Emtia fiyatları ile iş yapılan birtakım ülkelerdeki savaşların bu düşüşte tesirli olduğunu aktaran Yenigün, şunları kaydetti:
“Yurt dışında geçen sene 20-21 milyar dolarlık mukavele imzaladık, bu da âlâ bir sayı. Bu sene en az 20 milyar doları yakalarız diye düşünüyoruz zira en kıymetli pazarlarımızdan Rusya ile yaşadığımız uçak krizinden evvel 5-6 milyar dolarlık mukavele yapıyorduk. Bir periyot yapamadık. Şimdi Rusya ile ilgilerimiz yine başladı, geçen sene 4,6 milyar dolara çıktı. Rusya’da tek külfet oraya dışardan kredi götürmek. Onun dışında Rusya’da işlerimiz çok âlâ. Ruslarla birlikte çalışmaya alıştık. Onlar da bizi tercih ediyorlar. Nedeni ise başka ülkelere nazaran hem kaliteli hem süratli hem de daha ekonomik işler yapıyor olmamız.”
Son periyotta Özbekistan ile yaşanan olumlu siyasi münasebetlerin, ekonomik yakınlaşmaları da beraberinde getirdiğini kaydeden Yenigün, bu bölgenin yurt dışı müteahhitlik hizmetleri açısından çok değerli olduğunu söyledi.
Yenigün, Irak’ın da çok değerli pazar olduğunu fakat yaşadığı iç karışıklar nedeniyle maddi badireye girdiğini anımsatarak, siyasi bağların düzgün olmasından ötürü bu ülkede rahat iş yaptıklarını belirtti.
“Bizim işlerimiz siyasi münasebetlerle paralel gidiyor”
Libya’daki müteahhitlik işlerinin, bu ülkede yaşanan iç karışıklıklara kadar âlâ olduğunu lisana getiren Yenigün, “Libya ile 19 milyar dolarlık kontratımız vardı. Bizim orada 1,5 milyar dolar hak edişimiz vardı, alamadık. 1,5 milyar dolara yakın makina parkımız helak oldu. Bir de 1,7 milyar dolarlık teminat mektubumuz takıldı ve firmalarımız yılda 50 milyon dolar teminat mektubu kurulu ödediler.” dedi.
Yenigün, Suriye ile Türkiye’nin 900 kilometre sonu olduğuna dikkati çekerek, “Her türlü elemanımızı, gerecimizi, emekçimizi, mühendisimizi götürerek orayı çok hoş inşa edebiliriz. Siyasi tablo da bizim için değerli. Şu anda Irak ile ilgilerimiz âlâ olduğu için iş yapabiliyoruz. Suriye ile şu anda yeterli değiliz. Suriye’de ne olacağını ben de merak ediyorum. Orada Rusya da ABD de iş alırsa alsın, bize gereksinimi olacak. Bizim işlerimiz siyasi münasebetlerle paralel gidiyor.” sözlerini kullandı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Lideri Donald Trump’ın iki ülke ortasındaki ticareti 25 milyar dolardan 100 milyar dolara çıkarma konusunda anlaştığını anımsatan Yenigün, bu gayeye ulaşılmasına katkı sağlamak için bir rapor hazırladıklarını kaydetti.
Yenigün, Türk inşaat firmalarının yıllardır ABD firmalarıyla Afganistan’da, Afrika ülkelerinde iş yaptığına işaret ederek, ortak iş yapılması için siyasi münasebetlerin düzgün olması gerektiğini vurguladı.
Yenigün, Güney Amerika ülkeleri, Hindistan, Malezya üzere yeni pazarlara açılmak için yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Kaynak: AA