Nil Göksu Urgancıoğlu
Gurbetçi diyince akla birinci gelen ülkelerden biri Almanya. Bilhassa 1960’larda başlayan personel alımı dalgasıyla, pek çok Türk’e kapılarını açan Avrupa ülkeleri bir kere daha iş gücü için gözünü öteki ülkelere ve Türkiye’ye dikmiş durumda. Lakin bu defa istenilen göç dalgasının niteliği birazdaha farklı, Avrupa ülkeleri mavi yaka değil, nitelikli eleman açığını kapatmanın peşinde.
400 BİN NİTELİKLİ GURBETÇİ
Nüfusu giderek yaşlanan Almanya’da gelecekte birçok alanda önemli işçi meşakkati yaşanması bekleniyor. Son yapılan araştırmaya nazaran milyonlarca çalışan önümüzdeki 15 yıl içinde emekli olacak. Bu da nitelikli eleman açığını derinleştirecek.
İstihdam Araştırmaları Enstitüsü (İAB), Almanya’da iş gücü potansiyelinin bu nedenle 2020-2035 yılları ortasında muhtemelen 7.2 milyon kişi azalacağını kestirim ediyor. Bunun da iş piyasasında yüzde 15’ten fazla bir düşüş manasına geldiğine dikkati çekiyor. AB tarafından hazırlanan bir raporda, artan otomasyon ve dijitalleşmenin birçok işte çalışılan saat başına verimliliği artırdığı öngörülüyor. Lakin bunun da iş piyasasındaki istihdam düşüşünü telafi etmeye kâfi olmadığı vurgulandı. Uzmanlara nazaran bu açığı kapatabilmesi için Almanya’nın yılda 400 bin kişilik net göçe muhtaçlığı var.
MÜHENDİSLERİYLE ÖVÜNEN ALMANYA’DA ALARM ZİLLERİ ÇALIYOR
On yıllardır “mühendisler ülkesi” olarak övünen ve teknik bilgi birikimiyle dünya çapında tanınan Almanya’da bir müddettir alarm zilleri çalıyor. DW’ye konuşan VDI Teknoloji ve Toplum Kısmı Yöneticisi Dieter Westerkamp, “Almanya’da geçmişte uygun insan kaynaklarımız mevcuttu. Gücümüzü bundan alıyorduk. Fakat artık giderek daha fazla nitelikli eleman emekli olurken, başta mühendislik kısımları olmak üzere üniversite öğrencilerinin sayısı giderek azalıyor. Asıl vahim olan ise durumun kısa vadede düzelmeyeceği gerçeği. Zira bu tablo, her şeyden evvel Almanya’daki demografik değişimin bir neticesi” değerlendirmesinde bulunuyor.
Uzmanlara nazaran yetişmiş eleman açığı kapatılmazsa, Almanya pek çok dalda liderliğini kaybedebilir.
İNGİLTERE İŞ GÜCÜ ARADIĞI MESLEKLERİ İLAN ETTİ
İngiltere’deyse nitelikli personelleri istihdam etmek isteyen iş yerleri için hükümet, kimi kesim ve meslek kümelerinde yaşanan iş gücü açığını karşılamak için kolları sıvadı. İngiltere’de Göç Yasası kapsamında istihdam açığının bulunduğu meslekler sıralandı.
İngiltere’deki puan bazlı göçmenlik sistemi kapsamında İngiltere’de oturum sahibi olmayanların ülkede çalışabilmesi için vizeye başvurması gerekiyor. Bunun için ana prosedür genel (Tier 2) vizesinin yerini alan Nitelikli Personel Vizesi. Bu vize için listenen meslek alanlarıyla şöyle:
Sağlık hizmetleri ve halk sıhhati yöneticileri
Yatılı, gündüz ve mesken bakımı yöneticileri ve iş yeri sahipleri
Kimya mühendisleri – sırf İskoçya’da ve sadece nükleer endüstride çalışmak üzere
Biyoloji alanında bilim insanları ve biyokimyacılar
Fizik bilimleri – sadece inşaatla ilgili yer mühendisliği kesimi için: Jeoloji mühendisleri, hidrojeolog, jeofizikçiler
Fizik bilimleri – sadece petrol ve doğal gaz sanayindeki işler için: Jeofizikçiler, yerbilimciler, jeologlar, jeokimyacılar, nükleer endüstride devreden çıkarma ve atık alanların teknik hizmet yöneticileri, madencilik kesiminde kıdemli kaynak jeoloğu ve jeologlar
Arkeologlar
İnşaat mühendisleri
Makine mühendisleri
Elektrik mühendisleri
Elektronik mühendisleri
Tasarım ve geliştirme mühendisleri
Üretim ve işletme mühendisleri
İletişim teknolojileri iş analistleri ve sistem tasarımcıları
Programcılar ve yazılım geliştirme profesyonelleri
Web tasarım ve geliştirme profesyonelleri
Siber güvenlik uzmanları
Veterinerler
İstatistikçi ve ekonomistler – sadece biyo-bilişim ve bilişim uzmanları
Mimarlar
Kalite denetim ve planlama mühendisleri
Laboratuvar teknisyenleri
Sanatçılar
Dansçılar ve koreograflar – sadece nitelikli klasik bale dansçıları yahut çağdaş dansçılar ve memleketler arası tanınırlığa sahip, Birleşik Krallık balet ve dans kümelerinin istenen standartları karşılayanlar
Müzisyenler – nitelikli orkestra müzisyenleri, şef, baş müzisyen ve belli sayıda yaylı enstrüman sanatkarları ile milletlerarası tanınırlığa sahip İngiliz Orkestralar Birliği üyesi Birleşik Krallık orkestralarının istediği standartları karşılayanlar
Sanat yetkilileri, prodüktörleri ve direktörleri
Grafik sanatçılar
Kaynak ustaları – 3 yıldan fazla yasal iş tecrübesi olan yüksek yoğunluklu boru kaynakçıları
Bakıcılar ve en bakıcıları – özel mesken ya da bireyler için
Kıdemli bakıcılar
TÜRKLER DERMAN OLUR MU?
Türkiye’deki siyasi ve ekonomik iklim nedeniyle yurtdışına göç edenler halihazırda aslında gündem. Hiç kuşkusuz bu durumdan en çok faydalanan, nitelikli elemanlara kapılarını açan Avrupa ülkeleri.
60’lardan bu yana, Avrupa’ya göçen Türkler, bu sefer farklı bir formda, daha farklı şartlarda gurbetçi olmayı seçiyor.
Almanya göçü kolaylaştırmak için, AB dışındaki ülkelerden yani Türkiye’den de nitelikli elemanların, rastgele bir iş kontratı olmadan da çalışmak yahut iş aramak için 6 aylığına ülkeye gidebilme hakkının önünü açmıştı. Geçerliliği süren yasaya nazaran, Türkiye’den Almanya’ya iş aramak hedefli gidecek nitelikli elemanların iş aradığı sürece kendi geçimini ya da varsa beraberindeki aile üyelerinin geçimini sağlayacağını Almanya’ya gitmeden evvel belgelemesi gerekiyor.
Yeni yasanın akabinde 1960’larda olduğu üzere tekrar Türklerin bu durumdan yararlanması bekleniyor. Almanya’da akrabaları yahut irtibatı olanlar, oraya gitme hakkını daha çabuk elde edecek.
Yasa kapsamında Almanya’ya gidebilecek olanların şu kaideleri taşıması bekleniyor:
İŞ MUTABAKATI YA DA EĞİTİM: Türkiye’de bir mesleği olan, o meslekte çalışan şahıslar, misal alanda Almanya’dan iş teklifi alırsa, iş kontağı kurarsa, bununla vize alıp gelebilecek. Birebir formda ilgilendiği alanda meslek eğitimi almak ve mesleğinde gelişmek isteyenler de, meslek eğitimi ve kalfalık yeri bulursa gelebilecek. Yani mesleksel eğitim ve öğretim için rahatlıkla gelmek artık mümkün olacak.
SERTİFİKA, İKİ YILLIK TECRÜBE: Almanya’ya gelmek isteyen nitelikli personel, bunu Türkiye’den aldığı sertifika (mezuniyet dokümanı, ustalık- kalfalık dokümanı, mesleksel oda kaydı vs.) ile kanıtlayabilecek. En az iki yıllık iş deneyimi aranacak.
DİPLOMA DENKLİĞİ ARANMAYACAK: Şimdiye kadar Almanya’da çalışmak isteyenlerden diploma denkliği isteniyordu. Artık istenmeyecek. Gelinen ülkedeki diploma yetecek. Tek kural, şayet eğitim dışında çalışma için geliniyorsa, bir işyeri bulmuş olma ve maaş garantisi olacak.
İŞE ALIMDA PUAN SİSTEMİ: Her bireyin işe alımında puan sistemi uygulanacak. Almanca ve İngilizce bilinmesi artı puan olacak. Mesleksel tecrübe, öbür bir artı puan ve Almanya ile bağı olmak bir öteki artı puan sayılacak. Ayrıyeten kişinin yaşı ve işgücü potansiyeli de puan olarak ölçülecek. 1960’larda olduğu üzere, Türkiye’de sıhhat testi ya da diş denetimi yapılmayacak.
HAFTADA EN AZ 20 SAAT: Çalışmak isteyenler, gerekirse haftada 20 saatten az olmamak kaydıyla işyerinde denenebilecek. Bu deneme müddeti iki hafta olacak. Deneme çalışması, bilhassa yüksek talep gören meslekler için geçerli.
TOPLU MUKAVELE VE TOPLUMSAL GÜVENLİK: Kimi durumlarda, çok fazla kaide aranmaksızın 8 aylık çalışma müsaadesi verilecek. Ancak en kıymetlisi bu şahıslar sendikalı olacak, toplu kontrat hakkı olacak ve birinci günden itibaren toplumsal güvenlik primleri yatırılacak.
YAŞ SONU 45 VE 50 ÜZERİ: 45 yaşını aşmış bireylerin geldikleri ülkelerdeki emeklilik haklarına bakılacak ve uzun müddet prim ödemişlerse, bu artı puan olarak görülecek. Puanlama sistemine nazaran yüksek yaş, artı puan getirmese de, örneğin âlâ lisan bilme, aranan meslekte uzman olma halinde yüksek yaş sorun olmayacak.
patronlardunyasi.com
