İngiliz iktisat gazetesi Financial Times (FT), Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçim öncesi büyük bir harcama çılgınlığına hazırlandığını yazdı. Laura Pitel imzasıyla hazırlanan haberde Erdoğan’ın “Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük toplumsal konut projesi” olarak isimlendirdiği projeyi açıklamasından bu yana geçen 4 hafta içinde 7 milyonu aşkın kişinin kayıt yaptırdığı belirtilerek, “Söz verilen 500 bin konutun birinci etabının üretimine bu ay içinde başlanacak ve birinci temel tam da Erdoğan kritik seçimlere hazırlanırken atılacak” denildi.
Analizde, analistler ve Türk muhalefet yetkililerinin, düşük gelirli ailelerin konut sahibi olmalarına yardımcı olmayı amaçlayan 50 milyar dolarlık devlet dayanaklı projeyi, Erdoğan’ın neredeyse 20 yıllık iktidarı boyunca karşılaştığı en şiddetli yarış olacak seçim öncesinde büyük bir harcama kampanyasının açılış salvolarından biri olarak gördüklerine de dikkat çekildi.
Haberde, “Geçen ay açıklanan hükümet harcama planları, Hazine’nin 2022’nin birinci 9 ayında kabaca istikrarlı bir bütçe yürütürken, yılı yaklaşık 460 milyar TL (25 milyar dolar) açıkla kapatmayı planladığını gösteriyor. Bu sayı gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 3’üne denk geliyor. Bu da büyük bir harcama çılgınlığına işaret ediyor” sözlerine yer verildi.
‘Mali paketin büyüklüğü beni şaşırtmaz’
Haberde görüşlerine yer verilen King’s College London’da finans profesörü olan Gülçin Özkan, “Geçmişte yaptıklarının ötesinde ellerinden gelen her şeyi yapmalarını bekliyorum zira bunlar son derece yüksek riskli seçimler. Mali paketin ya da kredi garantilerinin büyüklüğü açısından hiçbir şey beni şaşırtmaz” derken, Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un toplumsal konut projesinin seçim yatırımı olduğu savlarını reddettiği vurgulandı.
Kurum, FT’ye verdiği röportajda “Bu, yaklaşan seçimlerle ilgili tasalar ya da niyetler nedeniyle yaptığımız bir proje değil. Tersine biz her vakit vatandaşlarımızın gereksinimlerini dinledik” dedi. Kurum, dev konut projesinin hükümete ne kadara mal olacağını söylemekten kaçındı ve yalnızca maliyetin bir kısmının Erdoğan’ın iktidardaki 20 yılı boyunca devleşen ve kendi gelirini yaratan devlet konut kurumu TOKİ tarafından karşılanacağını belirterek, “Hazine de bir ölçü takviye sağlayacaktır” diye konuştu.
‘Bu cömertlik muhalefet partileri için zorluk yaratıyor’
Haberde, analistlerin önümüzdeki aylarda Erdoğan’ın minimum fiyatta bir diğer büyük artışın yanı sıra, kamu dalı maaşlarında artış, emeklilere eşantiyonlar ve tereddüt eden eski destekçilerinin takviyesini geri kazanmak için mesken ve işyerlerine ucuz krediler açıklamasını beklediklerine de yer verilerek, şöyle denildi:
‘Enflasyonun yükselmemesi mucize olur’
“Bu cömertlik, bir yandan ekonomiyi Erdoğan’dan daha güzel yönetecekleri konusunda halkı ikna etmek, başka yandan da Erdoğan’ın bol keseden dağıttıklarıyla rekabet etmek zorunda olan Türkiye’deki muhalefet partileri için zorluklar yaratıyor. Muhalefet konut projesini eleştirerek daha evvel yapılması gerektiğini, asla gerçekleşmeyeceğini, karşılanamaz ve gerçekçi olmadığını ve Erdoğan’ın inşaat bölümündeki dostlarına yarar sağlamayı amaçladığını tez etti.”
FT’ye konuşan ekonomist Atilla Yeşilada da, harcama çılgınlığının Erdoğan’ın popülaritesinde “geçici artış” sağlasa bile, bunun enflasyonu ve ithalat talebini artırarak geri tepeceğini belirtti.
Yeşilada, “Erdoğan’ın bu kadar para harcamasıyla enflasyonun yükselmemesi ve dövizin sabit kalması mucize olur” dedi.
