İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, Tahran’a “nükleer muahedeye tam olarak uyması” davetinde bulunan İngiltere, Fransa ve Almanya’ya reaksiyon gösterdi.
Musevi, İran devlet medyasına yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer mutabakattaki kazanımlarının Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından temin edilmediği sürece Tahran’ın 8 Mayıs 2019 öncesi kurallara dönmesinin mümkün olmayacağını söyledi.
Nükleer mutabakatın uygulanabilmesi için Avrupalı taraflardan sorumlu, tesirli ve pratik adımlar beklediklerini söz eden Musevi, “İran’ın nükleer muahede ile uyumlu âlâ niyete dayalı adımları, karşılıklı biçimde öngörülen hak ve yükümlülüklere bağlıdır.” görüşlerini paylaştı.
Avrupalı tarafların nükleer mutabakattaki durumlarını ve açıklamalarını dikkatle takip ettiklerini ve bu hükümetlerin attığı adımların verdikleri taahhütler ile ortak komitede alınan kararlarla uyumlu olup olmadığını da incelediklerini aktaran Musevi, şunları kaydetti:
“Yaptırımlar kaldırılmadan ve İran’ın kazanımlarını elde etmesiyle ilgili verilen vaatler yerine getirilmeden, Tahran’ın 8 Mayıs 2019’dan evvelki koşullara dönmesi tarafındaki beklentiler gerçekçi değil.”
Musevi ayrıyeten AB ülkelerinin güçlü bir siyasi irade ortaya koyması ve bunu ispat etmesi gerektiğini belirterek, “Karşı taraf bağlı kaldığı sürece biz de onların bağlılığı ölçüsünde nükleer mutabakata bağlı kalacağımızı yineliyoruz.” sözlerini kullandı.
İngiltere, Almanya ve Fransa’nın ortak İran açıklaması
İngiltere, Almanya ve Fransa İran ile varılmış nükleer mutabakata bağlılıklarının sürdüğünü lakin bunun devamının İran’ın muahedeye tam olarak uymasına ve yakın periyotta aldığı aksi taraftaki kararlardan dönmesine bağlı olduğunu bildirmişti.
Üç ülkenin dün yayımladığı ortak açıklamada, “İran’la yapılan nükleer muahedeyi desteklemeyi sürdürüyoruz fakat bunun devamı İran’ın muahedeye tam olarak uymasına bağlıdır. İran’ı, bu kapsamda yakın vakitte aldığı kararlardan dönmeye güçlü bir formda çağırıyoruz.” denilmişti.
ABD ve İran ortasındaki uranyum gerginliği
ABD idaresi, BM Güvenlik Kurulu’nun 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran ortasında 2015’te imzalanan nükleer muahededen Mayıs 2018’de tek taraflı çekildikten sonra Tahran’a yönelik yaptırımları tekrar uygulamaya başlamıştı.
İran da 8 Mayıs 2019’da muahedenin taraflarına çıkarlarının korunması davetinde bulunmuş aksi takdirde mutabakattaki taahhütlerini sonlandıracağını açıklamıştı. Tahran idaresi, kısa mühlet evvel de muahedede belirtilen uranyum zenginleştirme oranını aştığını duyurmuştu.
ABD ile İran ortasındaki tansiyon devam ederken son olarak İran idaresi, nükleer mutabakatta yer alan zenginleştirilmiş uranyum stok ölçüsünü aşacağını ilan etmiş, ABD idaresi ise bu karara sert reaksiyon göstermişti.
Kaynak: AA
