Tekstil ihracatında bu yılki maksadımız 15 milyar dolardı. Lakin, 13 milyar dolarda kalacak üzere görünüyor. Bu sayı da düzgün lakin maalesef bu yıl dokumacılık ithalatımız, ihracatımızı 1,5 ya da 2 milyar dolar kadar geçecek. Yani dokumada dış ticaret açığı vereceğiz. Pekala, neden maksat tutmuyor ve neden dokumacılıkta dış açık veriyoruz?
NB İktisat’tan Sadi Özdemir’in yazısına nazaran İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lider Ahmet Öksüz, bir müddettir her platformda ülkemizin dokumacılık fabrikalarının problemde olduğunu, ‘günde 4 bin ton iplik ithalatı yapıldığını’ bunun da ‘200 fabrikanın üretimine denk geldiğini’ söylüyor. İplik fabrikalarımızın yüzde 50-60 kapasitelerle çalışabildiğini vurguluyor.
Kendisiyle bu tablonun sebeplerini ve tahlil teklifini konuşuyorum. Öksüz, “En kıymetli sorunumuz güç maliyetimizin yaklaşık 4 misline çıkmış olması. Toplam üretim maliyetimiz içinde gücün hissesi evvelden yüzde 7 civarındaydı, artık yüzde 20’nin üzerinde. Bu nedenle yerli iplik fiyatlarımız Asyalı rakiplerimizin fiyatlarıyla rekabet edemiyor.
Rakibimiz olan ülkelerde güç çok ucuz. Bu nedenle ithal iplik fiyatları daha uygun” diyor. Tahlil için ‘ekonomi idaresi ile görüşmeler sonuç vermedi mi’ diye soruyorum cevabı şöyle:
“Ankara ile sayın bakanımızla birkaç sefer konuştuk, anlattık. Ya güç dayanağı ya gümrük vergilerini artırmak yoluyla tahlil istedik. Lakin çoklukla tekstilci ile hazır giyimcilerin sıkıntıyı kendi ortalarında çözmesini umuyorlar. Son periyotta hazır giysi tarafı da sorunda zira Avrupa pazarında talep daraldı, resesyon korkusu var. İhracatımızda Avrupa yükü yüzde 60’ı buluyor. Rakiplerde güç ne kadar ucuz? Bizde 25 cent, onlarda 6-7 sent. Bizim güç fiyatlarımızın Avrupa ile değil rakiplerimizle kıyaslanması hakikat yaklaşım olur. Bu periyotta dokumacılık fabrikalarımızı ayakta tutmalıyız. İstihdamı koruma etmek için kısa çalışma ödeneği de konuşulabilir.”
Tesisler ayakta kalsın, ithalata bağımlı olmayalım
Türkiye’nin dokuma endüstrisinin, hazır giysi için de çok stratejik olduğunu vurgulayan Ahmet Öksüz, “Geçen yıl, iplikte global meşakkat yaşanmıştı fakat Türkiye’de olmadı. Zira kendi üretimimiz yetti. Artık de tesislerimiz ayakta kalsın ki ithalata bundan sonra da bağımlı olmayalım.
Resesyona alışılmış ki bir şey yapamayız ancak ‘10-20 sent daha ucuz’ diye de ipliği dışarıdan almayalım. Bu süreci endüstrimiz darbe yemeden atlatmalıyız” diyor.
Enerji krizi yüzünden Avrupa’nın sıkıntı bir kış geçireceğini ancak 2023’ün ikinci ya da üçüncü çeyreğinden itibaren talebin tekrar canlanacağını söylüyor.
Şu anda bilhassa büyük firmaların ‘krediye erişimde’ de zorlandığını söyleyen Ahmet Öksüz, tekstilciler olarak ihracatı artırmak için uzak pazarlara hazırlık yaptıklarını anlatıyor. “ABD’ye ticaret heyeti yapıyoruz, Avustralya ve Güney Kore’ye de gideceğiz” diyor.
