Sibel SANCAKLI
Deprem bölgesinde çeklerin ibraz müddeti 6 Haziran’a uzatılırken, icra takibini 6 Mayıs’a kadar durduran kararlarda ise değişiklik yapılmadı. Dava açma, icra takibi dahil sarsıntı bölgesinde durdurulan mühletler yine başladı.
Peki, sarsıntı sonrası alınan kararla takibi durdurulan kaç belge, icra kıskacına girecek kaç esnaf ve iş insanı var? İcra takipleri bölgedeki iş dünyasını nasıl etkileyecek? Esnafın talepleri neler? Bölgedeki esnaf ve endüstrici derneklerinin temsilcileriyle konuştuk.
“HACZEDİLEBİLECEK GAYRİMENKUL YOK”
İki büyük zelzelenin merkez üssü ve en çok yıkımın olduğu yerlerden biri Kahramanmaraş. Kahramanmaraş Endüstrici ve İşinsanları Derneği (KASİAD) Lider Vekili Hikmet Gümüşer, kentte ticarethaneler dahil olmak üzere 5,5 milyar liralık bir zararın oluştuğunu söyledi. İcra takiplerinin müddetinin ibraz müddetlerinde olduğu üzere 1 ay sonra başlamasını beklediklerini kaydeden Gümüşer, kentte icralık olabilecek gayrimenkul bulunmasının da mümkün olmadığını tabir etti.
“HER İKİ TARAF İÇİN DE PROBLEM”
İcra takiplerinin başlamasının hem borçlu hem alacaklı için sorun olduğuna dikkat çeken Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Gani Rahmet ise “Karşı tarafın da bu durumda icraya verebileceği bir şey yok. Esnafın borcu için çekler ertelendi. Daha evvelki icralar vardı diyelim. Karşı taraf da mağdur oluyor. Bu bölgedeki insanın meskeni, arabası, iş yeri gitti. İcraların bir ehemmiyeti kalmadı” dedi.
“AĞIR HASAR ORANI YÜZDE 68”
Nüfus ve konut bazında yüzde 68 ile en çok hasar gören kentin Adıyaman olduğunu kaydetti. Rahmet, kelamlarına şöyle devam etti:
“Organize sanayi bölgesinde 210 civarında fabrikamızın 35 tanesi ağır hasarlı ve enkaz olanlardan. Adıyaman OSB’ler için en şanslı yerlerden biri. Küçük endüstride çok sorun yok. En büyük ziyan kent merkezindeki ticarethaneler ve esnafla alakalı. Küçük işletmeler çok ziyan gördü. Depolar ve içinde bulunan mallar enkaz altında kaldı.”
“TALEPLERİMİZİ İLETTİK, SONUÇLANMASINI BEKLİYORUZ”
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hikmet Çinçin de icra belgelerinin ertelenmesi için müracaatta bulunduklarını kaydetti. Müracaatlarının sonuçlanmasını beklediklerini tabir eden Çinçin’in paylaştığı bilgilere nazaran esnaf sarsıntıdan sonra vilayetlerin, ilçelerin firmaların etkilenme oranlarına nazaran kategorize edilmesi ve bu sınıflara nazaran teşvik ve takviyelerin planlanmasını bekliyor. Bu teşvik, hibe yahut takviyelerin kaynak tahsisinin mikro-küçük-orta-büyük işletmeler halinde önceliklendirilmesi değer taşıyor.
Ticari kredilerde asgarî bir yıl faizsiz erteleme, tüm kurumlar, KDV ve gelir vergisi beyannamelerinin verilme mühletinin en bir yıl ertelenmesi ve bunlarda 2022’den tahakkuk edenler dahil 2023 istisnası sağlanması üzere taleplerinin de bulunduğunu kaydeden Çinçin, esnafın beklentilerini şöyle sıraladı:
*Her türlü üretim aracını (makine, teçhizat, binalar, yapılar vb.) barındıran yatırım teşviklerinin planlanması
*Minimum iki yıl ödemesiz olacak formda uzun vadeli ve düşük faizli kredi imkanlarının sunulması ve bölgedeki firmalara etkilenme derecelerine nazaran bankalar nezdinde istisnai kredi limitlerinin tanınması
*Kredi teminatlarında/ipoteklerinde istisnalar ve muafiyetlerin tanınması; kefalet karşılığı teminatların yüksek oranlı olarak gözetilmesi
*İhracat ve yatırım taahhütlerinin ertelenmesi ve ihracatçıların KDV iadeleri süreçlerinin hızlandırılması
*İhracat taahhütleri kapsamında reeskont kredilerinde taahhüt ertelemelerinin yapılması ve ek kredi imkanlarının oluşturulması
*Evrak kayıplarından ötürü; vergi ve KDV incelemelerinde kolaylıklar sağlanması
*Deprem bölgesindeki firmaların çek/senet ödemelerinin zelzeleden etkilenme oranlarına nazaran ertelenmesi
*Üretimin başlayabilmesi için gereken ve zelzeleden ötürü hasar gören kritik makinelerin ve teçhizatların süratle temini için gümrüklerde kolaylıklar sağlanması
*SGK personel ve patron primlerinde en az beş yıl için indirim yapılması ve 2022 tahakkukları dahil 2023 prim ödemelerinin ertelenmesi
*Bölgedeki firmalar için etkilenme derecelerine bağlı olarak kredi risk puanlarına yansıyan aksilikler için düzeltmeler sağlanması
*Sigorta ödemelerinden vergi istisnası (Sigortadan gelecek olan paradan kurumlar vergisi kesilmesin) sağlanması
*Depremden ziyan gören bölgedeki firmalara kamu ihalelerinde öncelik sağlanması
*Depremden etkilenen şirketlerin 2022 genel heyet tarihlerinin yıl sonuna kadar yapılmasında esneklik sağlanması
*Depremden ötürü sahibi vefat eden firmaların el değiştirmeleri ve satış süreçlerinin özel bir komite kontrolünde denetimli yapılması
*Bankaların ek kredi tahsisini müteselsil kefaletle tahlil sağlanması (gayrimenkul ipotek karşılığı değil)
*Depremden etkilenen bölgelerde yalnızca mikro ve küçük ölçekli işletmeler ve zanaatkarlar için OSB kurulması.
patronlardunyasi.com
