Meclis’te düzenlediği basın toplantısında tarımda yaşanan son gelişmeleri aktaran CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, hasadı devam eden pamuk ve şekerpancarı üreticilerinin eserlerini maliyetlerinin altında satmak zorunda kaldığını söyledi.
Tarım Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Başdanışmanı Sarıbal, AKP’nin 20 yıllık yanlış tarım siyasetlerine devam ettiğini belirterek, “AKP tarımı çökertmeye devam ediyor” dedi.
Ülkemizde “beyaz altın” diye bilinen başta dokumacılık sanayisinin olmak üzere 60’tan fazla sanayi eserinin hammaddesi olan pamuk hasadı başladığını lakin alım fiyatının maliyetinin altında kaldığını aktaran Sarıbal, şunları söyledi:
‘Pamuğun kilosu en az 20 lira olmalı’
“AK Parti devrinde pamuk ekim alanları 2002 yılına nazaran 2020 yılında %50 azalmıştı. 2020 yılından sonra ülkemizde ve dünyada pamuk fiyatlarının yükselmesi ile ülkemizde ekim alanları arttı. 2020 yılında 3,6 milyon dekar, 2021 yılında 4,3 milyon dekar, 2022 yılında, varsayımı yaklaşık 5 milyon dekar alanda pamuk üretimi yapıldı. Üretim alanlarındaki artış rekolteye de yansıdı. 2020 yılında 1,8 milyon ton olan pamuk rekoltesi 2021 yılında 2,3 milyon tona çıktı. Bu yıl da 2,5 milyon ton pamuk üretimi beklenmektedir.
Artan bu üretime karşın ülkemiz ziraî eserler içerisinde en fazla pamuk ithalatına para ödemektedir. 2003 yılından bugüne kadar 16,4 milyon ton pamuk ithalatına 28,7 milyar dolar para ödendi.
Bir kilo pamuk tarlada yaklaşık 15 liranın üzerinde lakin açıklanan fiyat 13-14 lira. Üreticiler bu fiyatlarla nasıl tekrar ekim yapsın? Mazot fiyatı 4 kat, taban gübresi 4-5 kat ve elektrik fiyatı da artmış, niçin eksin? Şayet pamuğun kilosu 20 liranın altında olursa gelecek yıl pamuk ekimi azalacaktır. 15 liraya mal olan pamuğu siz 13-14 liraya alıyorsanız onu sürdüremezseniz. Pamuk üretiminde çiftçinin ziyan etmeyeceği bir fiyat olmalı. Çiftçinin cebine toplamda 20 liranın altında para girmemeli. Pamuk üretiminde kota büsbütün kaldırılmalı. Çiftçi ne kadar getiriyorsa o alınmalı. Ayrıyeten pamuğun kilosuna 1 lira 10 kuruş olarak ödenen fark ödeme dayanağının en az 2,5 liraya çıkartılı ve pamuk alımı yapan kooperatif, birlik ve küçük tüccarlara Ziraat Bankası üzerinden sıfır faizli kredi dayanağı verilerek piyasayı regüle etmesi sağlanmalıdır.”
‘Ülkeyi şeker krizine soktular’
Hasadı devam eden şekerpancarında da fiyatların çiftçinin beklentilerinin altında olduğunu söz eden Sarıbal, şekerpancarı üretiminde de önemli politik kusurların yapıldığını söyledi.
Geçen yıl 18 milyon ton şekerpancarı üretildiğini ve bu yıl ise 19 milyon ton olması beklendiğini belirten Sarıbal, “Geçen yıl üretimin düşük olması ülkemizi şeker krizine sokmuştu. Üstelik bu maharetsiz idare yüzünden ithalatçı olduğumuz şekerde içerideki 297 bin ton şekeri 129 milyon dolara sattık. Bu yıl ise onun sonucu olarak birinci 8 ayda 295 bin ton şekere 211 milyon dolar para ödedik. Biz geçen yıl 15 kasımda şeker ihracatının durdurulması gerektiğini tabir etmiş ve hükümetin önlem alması istikametinde davet yapmıştık. Aralık sonunda hükümet nihayet şeker ihracatını durdurdu lakin geç kalındı. Son bir yılda şeker fiyatları %300 oranında arttı. Elindeki 297 ton şekeri 129 milyon dolara satan hükümet, şekerdeki fiyat artışının önüne geçmek için 400 bin ton şekerin ithal edilmesi için müsaade verdi. Yılbaşından bugüne kadar ithal edilen yaklaşık 300 bin ton şekere 211 milyon dolar ödendi” dedi.
‘Fiyatlar maliyetin altında’
Pamukta olduğu üzere şekerpancarı alım fiyatının maliyetlerin altında kaldığını vurgulayan Sarıbal, “Bugün şekerin dekara maliyeti 6 bin 500 lira ile 7 bin lira ortasındadır. Türkşeker, bu dönem için şeker pancarı alım fiyatına ton başına 1450 lira olarak belirledi. Ülkemizde dekara şeker randımanı ortalama 6 ton olup, 6 tonun altında üretim yapan her çiftçi bu alım fiyatı ile ziyan etmektedir. 6 ton üzerinde üretim yapan çiftçimiz ise fakat ayakta kalabilmektedir. Bir sonraki üretim dönemi için teşvik edici bir fiyat değildir” diye konuştu.
‘İthal edilen şeker fabrikaların satış kıymetinden fazla’
AKP devrinde 10 şeker fabrikasının 682 milyon dolara özelleştirilerek satıldığını hatırlatan Sarıbal şöyle devam etti:
“AKP periyodunda şeker ithalatına ödediğimiz para 10 tane şeker fabrikasının özelleştirmesinden elde edilen paranın iki katından fazladır. AKP iktidarları devrinde ithal edilen 1,7 milyon ton şeker ithalatına 873 milyon dolar para ödendi. Ayrıyeten şekerin yan eseri olan 5,3 milyon ton melas ithalatına ise 788 milyon dolar ödendi. Yalnızca bu iki eser için AKP devrinde 1 milyar 660 milyon dolar ödeme yapıldı. Paranın müthişliğine bakar mısınız?
AKP’nin temsilcileri her ağızlarını açtığında “yerli – milli” diyor ancak işte faturası bu. Bundan daha büyük ihanet mi olur? Ülkemize yetecek kadar pamuk ve şeker üretme imkanı varken ithalatı tercih ediyorlar.”
‘Çiftçi borcu 242 milyar lirayı geçti’
TBMM’deki basın açıklamasında çiftçi borçlarını da gündeme getiren Sarıbal, AKP’nin iktidara geldiği devirde kayıtlı 2 milyon 700 bine yakın çiftçinin bankalar olan borcunun yalnızca 2,4 milyar lira iken bugün 2 milyon 100 bin civarında olan çiftçilerin yalnızca bankalara borcunun 242 milyar lirayı geçtiğini söyledi. “AKP ve Saray İktidarı devrinde çiftçi sayısı düşerken borcu 101 kat arttı” diyen Sarıbal, “Son bir yılda çiftçinin borcu 97 milyar lira artmış. Çiftçi üretim maliyetlerinden kaynaklanan açığını borçlanarak sürdürmektedir.
Tarım Kanunu 21. Unsuruna nazaran Gayrisafi Ulusal Hasılanın (GSMH) %1’den az olmamak üzere çiftçiye dayanak verilmesi gerekirken, yasanın yürürlüğe girdiği 2007’den bugüne bu oranın yarısını bile çiftçiye ödemediler. Tarım Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten bugüne çiftçilere ödenmeyen takviye ölçüsü toplamı 327 milyar liradır” dedi.
