Esnaflar, isimlerine altın hesabı açıldığını ve aldıkları kredi fiyatından altın alındığını gördü.
Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi kefaletiyle kullandırılan hazine faiz dayanaklı kredilerin kullanımı sırasında kesintileri belirleyen taahhütnamede yer almayan uygulamaya esnaflar mana veremedi.
Diken’den Altan Sancar’ın haberine nazaran kredilerinin onaylandığını ve hesaplarına yatırılacağını öğrenen esnaflar, gittikleri kamu bankası şubelerinde kendi isimlerine altın hesabı açıldığını gördü.
Bu hesapta kredilerinden yatan paradan altın alındığını gören esnaflar, bu durumun sebebini görevlilere sordu. Vazifeliler bunun üzerine takviye kredilerinde en az iki gram altın alımının kural olduğu yanıtını verdi.
Ancak imzalatılan dokümanlar ortasında kredilerin ‘kıymetli maden ve döviz alımında, başka yüksek riskli finansal araçlarda’ kullanılmamasına dair taahhüt de yer alıyor. Böylelikle banka, kendi koyduğu kuralı çiğneyerek müşterilerine altın satın almayı koşul koşuyor.
Ayrıca kredilerin harcanacak mühlete kadar tutulması dışında, ‘vadeli mevduatta, portföy idare şirketlerinde ve aracı kurumlarda ya da bunlar dışında rastgele bir kredi verende ve rastgele bir yatırım aracında kullanılmaması’ da taahhüt altına alınıyor.
Altınlar bozdurulamıyor yahut hesap kapatılmıyor
Bankada açılan hesaplarına bağlı taşınabilir uygulamadan süreçle altınları bozdurmak isteyen esnaflar “Bu süreci yapmaya yetkiniz yok” ihtarıyla karşılaşıyor. Altın hesabını kapatma yolunu tercih edenler ise “Hesap kapatma” seçeneğinin taşınabilir uygulamada yer almadığını görüyor.
Mevcut durumda kullandırılan kredilerde iştirak hissesi, Bloke Sermaye Kesintisi, Risk Hissesi Kesintisi, Kooperatif Masraf Karşılığı, Bölge Birlik ve Üst Birlik (TESKOMB) kesintisi ve Banka Komitesi ismi altında çeşitli kesintiler uygulanıyor.
Bu kesintilerden Bloke Sermaye Kesintisi ve iştirak hissesi kesintisi muhakkak kaideler yerine getirildikten sonra esnaflara iade ediliyor. Lakin bunun dışında kalan fiyatlar esnaflara iade edilmiyor. Öte yandan esnaflara hayat sigortası almak da zorunluluklar ortasında yer alıyor.
25 bin liralık kesinti
Diken’in ulaştığı bir esnaf, aldığı 400 bin liralık kredinin zarurî kesintiler ve altın alımı sonrasında 375 bin liraya indiğini belirtiyor.
Kesintilerin yüksekliğinden haberdar olan esnafların bu nedenle muhtaçlık duydukları fiyatın aşikâr bir ölçü üzerinde başvurduklarını söylüyor.
Esnafın paylaştığı datalara nazaran hesabına yatan 400 bin liralık kredinin 19 bin 100 lirası mecburî kesintilere, 3 bin 300 lirası hayat sigortasına ve yaklaşık 2 bin 350 lirası da en az iki gram altın alımı kuralına harcanıyor. Böylelikle esnafın eline geriye kalan 375 bin lira geçmiş oluyor.
Öte yandan şikayetvar.com internet sitesinde de bu durum tenkit konusu. Sitede kesintileri eleştiren bir esnaf, kesintiler ile dayanak kredisinin olağan banka kredisi faizi düzeyine geldiğini belirtiyor.
