NB İktisat’tan Gökhan Turhan yazdı
Çok Gezen mi Çok Okuyan mı bilir? Bu sorunun cevabı değişiyor fikirlere nazaran. Bazıları gezmenin, bazıları de okumanın daha yararlı olduğunu düşünüyor. Ben her ikisinin de farklı bedeller yarattığına ve kattığına inananlardanım. Marco Polo’nun Uzakdoğu seyahati olmasaydı, Asya’nın deşifresini çok geç çözecektik. 24 yılda 24 bin 140 kilometrelik seyahatinin sonucunda sönmeyen ateşin petrol, tek boynuzlu atın gergedan olduğunu öğrendi Avrupa. Hatta kağıt paranın da birinci kere bu seyahatin sonunda Avrupa’ya ulaştığı biliniyor.
Polo, şayet bu seyahate çıkmasaydı, onun anlattıklarını merak eden Kristof Kolomb tahminen de Amerika kıtasının kaşifi olmayacaktı. Tahminen de 1492’den daha geç dünya tarihine katılacaktı; yeni kıta…
Gezginler kadar tacirler de geçmişte ticaret için dünyanın farklı coğrafyalarına adım attılar. Günümüz iş insanlarından binlerce yıl evvel Roma’da, Mısır’da, Mezopotamya’da misal tüccarları görmek mümkün.
Geçmişte aylarca kervanlarla yapılan bu ziyaretlerin yerini çağdaş dünya, uçakla birkaç saatle tamamlıyor. Tahminen o kadar toplumun hücresine girmese de iş insanları pazar arayışlarını, toplumun gereksinimlerini, coğrafyanın ihtiyaçlarını düzenlenen bu iş seyahatleriyle, fuarlarla, B2B toplantılarıyla arıyor. Dünyanın gidilmedik ülkelerine adım atmak bizlere yalnızca turistik bilgi vermiyor aslında, bayrağımızı dalgalandıracak iş muahedeleri yapmamızı sağlıyor. Dünyada birçok markanın öyküsü de işte bu gezmelerden, kabuğunu kırmalardan, farklı ülkelerde farklı fikir arayışları üzerine konseyi.
2012’de yayımlanan Rumen sinemasının son devirde en fazla dikkat çeken yapıtı olan Dupa Dealur yani Zirvelerin Arkasında isimli sinemanın en vurucu sahnesinde söylenen “Bir yerlere giden insan, asla tıpkı kişi olarak dönmez” kelamı aslında bu değişimin yarattığı sonuçları da hayatımıza katıyor. Gelin, gidenlerin yarattığı markalardan biri olan Toyota’nın kıssasına, seyahatin tohumunu attığı muvaffakiyetinin sırrına birlikte gidelim.
BÜYÜK BUHRAN’DA İKTİSADIN MERKEZİNDE
“Toyota” Japon lisanında “Bereketli Pirinç Tarlası” manasını taşıyor. Her ne kadar çağdaş Toyota şirketi 1937 yılında kurulsa da, tarihi 1800’lü yılların sonuna dayanan bir köke sahip.
1894 yılında doğan Kiichiro Toyoda’nın babası Takichi Toyoda, işine sadık, eşine uzak bir hayat yaşayan kolay bir mucitti.
Dokuma tezgahı üreten şirkete ömrünü adayan Takichi’nin bu sadakati, eşinin meskeni terk etmesine neden oldu.
Kiichiro, büyük dedesiyle büyümeye başladı. Akabinde okul hayatı doğduğu Nagoya kentinden uzaklaşmasını sağladı. 1920’de Tokyo İmparatorluk Üniversitesi’nde Makine Mühendisliği’nden mezun oldu.
Ardından konutuna dönen Kiichiro, babasının dokuma şirketinde işe başladı. Bu alandaki teknolojik gelişimi görmek ismine Temmuz 1921’den Şubat 1922’ye kadar Kiichiro, San Francisco, Londra, Manchester üzere kentleri gezdi.
Fransa ve Çin üzerinden ülkesine döndü. Bu onun dünyayı birinci görüşüydü. 1926 yılında kurduğu Toyota Industries Corporation’ı ile “otomatik dokuma tezgahı” üniteleriyle seri üretime başladı. Japon tarihinin “Mucitlerin Babası” olarak nitelediği Kiichiro, seyahatin verdiği hazdan mutluydu.
Bu defa Eylül 1929’dan Nisan 1930’a kadar Avrupa ve Amerika’yı gezdi ve o devirde emekleme periyodunda olan araba sanayisinin gelecekte büyük ölçüde gelişeceğini yerinde gördü. Geri döndüğünde şirketin içerisinde araba üretim departmanını kurdu. Akabinde 1937’de günümüz otomotiv dalının en değerli markalarından biri olan Toyota Motor Corporation’ı hayata geçirdi.
“4P MODELİ”Nİ, ÜRETİME KAZANDIRDI
Yılda ürettiği ve sattığı 10 milyondan fazla araç ile dünyada birinci olan Toyota, aslında bir sayılar bütünü değil. Yarattığı “Toyota Tarzı” iktisat modeliyle dünyanın da en kıymetli ideolojilerinden birini oluşturdu 2001 yılında. 14 farklı ilkeyi barındıran 4P yaklaşımı şirketler, teşebbüsçüler, işverenler ve başkanlar için kısa bir ders aslında.
Problem Çözme (Problem Solving), Beşerler ve Ortaklar (People and Partners), Süreç (Process) ve İdeoloji (Philosophy) ismi verilen bu kavramlar, Toyota’nın global marka olmayı ve marka müdafaanın manasını bizlere özetliyor. Kiichiro; teknolojiyi, pazarları, gereksinimleri belirlemek için dünyayı görme muhtaçlığı duydu.
“Bir deneyelim ve görelim” kelamıyla çıktığı iki büyük seyahatte edindiği müşahede ve deneyimle Toyota markasını kurdu.
Gezmek, bazen okumak kadar pahalı oluyor. Toyota, bunun en hoş örneği…
Gidin, gezin, yerinde görün… Fuarlar, konferanslar, B2B görüşmeleri işte bu nedenle önemli…
