Son devirde fahiş fiyatlarla tekrar gündeme gelen zincir marketlerle ilgili Rekabet Konseyi’nin ikinci soruşturmasında son viraja girildi.
Edinilen bilgilere nazaran, 6-7 Aralık’ta kurum zincir marketler ve tedarikçilerinin kelamlı savunmalarını alacak. Son kararın da 15 Aralık’ta açıklanması bekleniyor. Kararla büyük tedarikçilere hub and spoke (topla-dağıt tipi kartel) ihlali ve yine satış fiyatı tespiti nedeni ile ceza verilebileceği belirtiliyor.
Sabah’tan Betül Alakent’in haberine nazaran Kovid-19 pandemisinin başında temel muhtaçlık eserlerindeki fiyat artışları nedeniyle şikâyetler gelince Rekabet Heyeti, hazır tüketim malları kesiminde faaliyet gösteren teşebbüslerin rekabeti kısıtlayıp kısıtlamadığını incelemek ismine re’sen soruşturma başlatmıştı.
Toplam 29 teşebbüs ve bir teşebbüs birliğinin yer aldığı soruşturmada, zincir marketler ile üretici ve toptancı olarak faaliyet gösteren teşebbüslerin fiyatlama davranışları incelenmişti.
Soruşturma kapsamında, süpermarketlerin ortalarında geleceğe yönelik raf fiyatları ve fiyat geçiş tarihleri hakkında ortak tedarikçileri aracılığıyla daima bir bilgi değişiminde bulunduğu, çeşitli e-postalar, WhatsApp yazışmaları ve ekran imajları sayesinde ortaya koyuldu.
Birçok konuşmada fiyatların birlikte kararlaştırıldığını gösteren kanıtlar bulundu. Soruşturmanın sonucunda da A101, BİM, Carrefoursa, Migros ve Şok süpermarketleri ile bunların ortak tedarikçisi olan yağ üreticisi Savola’ya topla-dağıt tipi kartel kurup 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettiği gerekçesiyle yaklaşık 2.7 milyar TL ceza kesildi.
ORADAKİ BULGULARDAN YOLA ÇIKTI
Rekabet Şurası, zincir marketlere yönelik soruşturmadaki bulgulardan yola çıkarak daha sonra 5 zincir marketin de ortalarında olduğu 20 teşebbüs hakkında rekabeti engelledikleri kuşkusuyla ikinci bir soruşturma daha başlattı.
İlkinden daha büyük olan bu kere tedarikçilerin de içinde bulunduğu soruşturmada kartel ve tekrar fiyat belirleme argümanlarının üzerine gidildi. Yeni soruşturmada da büyük tedarikçilerle ilgili olarak hub and spoke (topla-dağıt tipi kartel) ihlali ve tekrar satış fiyatı tespitleri yapıldığı öğrenildi.
HUB AND SPOKE NEDİR?
HUB and spoke (topla-dağıt tipi kartel) ortak bir tedarikçi yahut perakendeci aracılığıyla rakipler ortasında hassas bilgi değimi olarak özetlenebilir. Burada ya ortak bir distribütör, aracı üzere hareket edip tedarikçiler ortasındaki bilgi değişimi yapıyor. Ya da ortak tedarikçi, satıcılar ortasında bilgi değişimini kolaylaştırmak için aracı vazifesi görüyor.
MUŞ: MEVZUYU İNCELİYORUZ
Ticaret Bakanı Mehmet Muş da dün AK Parti TBMM Küme Toplantısı öncesinde gündeme ait soruları yanıtladı. MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin, “Sürekli artırım yapan zincir marketlerin, FETÖ ile irtibat ve münasebetinin titizlikle araştırılması” kelamlarına ait soruları yanıtlayan Muş, mevzuyu rekabet hukuku açısından denetlediklerini, Rekabet Konseyi’nin, 6 zincir markete yaklaşık 2,7 milyar lira para cezası verdiğini kaydetti.
Bu periyot içinde yürüttükleri kontrollerin de bulunduğunu belirten Muş, “Piyasa şartları içinde, özgür piyasa unsurlarına alışılmamış davrandıkları yerde, mevzuatın el verdiği ölçüde idari ve cezai yaptırımları uyguluyoruz. Ticaret Bakanlığı olarak şu an yaptığımız uygulamalar bunlar” diye konuştu.
